Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
17 treff

Nynorskordboka 17 oppslagsord

tjuv

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt þjófr

Tyding og bruk

  1. person (eller dyr) som stel eller har stole noko
    Døme
    • tjuv trur at kvar mann stel;
    • skjora er ein tjuv
  2. stykke av brend lysveik som har falle ned og får lyset til å renne
    Døme
    • tjuv i lyset
Artikkelside

tjuve

tjuva

verb

Tyding og bruk

Artikkelside

sjølvskot, sjølvskott

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

(skot i) børse som er sett opp slik at skotet går av når nokon (til dømes eit dyr eller ein tjuv) kjem borti ei snor som løyser ut avtrekkjaren
Døme
  • det er forbode å nytte sjølvskot;
  • leggje ut sjølvskot;
  • bli drepen av sjølvskot
Artikkelside

stemple

stempla

verb

Tyding og bruk

  1. merkje med stempel (2);
    Døme
    • brevet var stempla i går
    • brukt som adjektiv:
      • eit stempla dokument
  2. i overført tyding: karakterisere (2)
    Døme
    • bli stempla som tjuv;
    • stemple ei utsegn som lygn;
    • etter dette er ho stempla på livstid

Faste uttrykk

  • stemple inn
    • registrere (i eit stemplingsur) at ein begynner arbeidsdagen
    • motta
      • brevet vart stempla inn torsdag
  • stemple ut
    • registrere (i eit stemplingsur) at ein avsluttar arbeidsdagen
    • avslutte arbeidslivet
      • han stemplar ut etter 40 år i bransjen
Artikkelside

stelar

substantiv hankjønn

Opphav

av stele (2

Tyding og bruk

Faste uttrykk

  • helaren er ikkje betre enn stelaren
    det å hele (3 er like ille som å stele
Artikkelside

røvar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. person som røvar frå andre;
  2. Døme
    • din vesle røvar!

Faste uttrykk

  • falle blant røvarar
    kome i dårleg selskap;
    hamne mellom folk som utnyttar ein
  • halvstudert røvar
    person som ikkje har grundig utdanning i faget sitt
  • politi og røvar
    • barneleik der den eller dei som er politi, skal fange røvarane
      • ungane leikar politi og røvar
    • ordensmakt og lovbrytar
      • etterforskinga var eit kappløp mellom politi og røvar
Artikkelside

vesketjuv

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tjuv som stel vesker (frå gåande);
Artikkelside

veskenappar

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tjuv som driv veskenapping
Artikkelside

fakke

fakka

verb

Opphav

samanheng med fange (3

Tyding og bruk

gripe eller fange
Døme
  • fakke ein tjuv;
  • fakke ein i kragen
Artikkelside

oppdage

oppdaga

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. (vere den første til å) bli klar over at eit naturfenomen eller ein stad finst
    Døme
    • Armauer Hansen oppdaga leprabasillen;
    • Eirik Raude oppdaga Grønland
  2. få auge på;
    bli var
    Døme
    • oppdage ein tjuv
  3. (vere den første til å) leggje merke til noko makelaust, til dømes eit talent eller ein stad med særlege kvalitetar
    Døme
    • bandet vart oppdaga av eit britisk plateselskap;
    • turistane har oppdaga det vestlandske kulturlandskapet
Artikkelside
Side 1 av 2