Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 35 oppslagsord

sløv

adjektiv

Opphav

dansk eigenleg same opphav som I slø

Tyding og bruk

  2. svekt, veik (2
    Døme
    • ha sløvt syn;
    • vere gammal og sløv
  3. Døme
    • sløve elevar
Artikkelside

sløve

sløva

verb

Tyding og bruk

gjere sløv;
Døme
  • sløve knivsegga – ta skarpaste egga av bitjern; gjere ukvass;
  • bli sløva med alderen
Artikkelside

dauv, døv

adjektiv

Opphav

norrønt daufr; samanheng med doven

Tyding og bruk

  1. som manglar høyrselssansen
    Døme
    • vere dauv på eine øyret
    • brukt som substantiv:
      • ei foreining for dauve og høyrselshemma
  2. i overført tyding: som ikkje tek omsyn til oppmodingar
    Døme
    • vere dauv for alle bøner;
    • leiinga er dauv for kritikk
  3. doven (2), lite salt;
    Døme
    • dauv smak
  4. tung (i kroppen);
    i ulag
  5. om lyd: hol, dump (3

Faste uttrykk

  • snakke/tale for dauve øyre
    ikkje få gjennomslag for ideane sine
    • dei har gode poeng, men snakkar diverre for dauve øyre;
    • heile karrieren har ho snakka for dauve øyre
  • vende det dauve øyret til
    ikkje vilje høyre etter
    • typisk leiaren å vende det dauve øyret til;
    • vi kan ikkje snu det dauve øyret til meir
Artikkelside

blaut på pæra

Tyding og bruk

mentalt svekt;
sløv;
Sjå: blaut, pære
Artikkelside

gå i barndomen

Tyding og bruk

vere så sløv av alderdom at ein ber seg åt som eit barn;
Sjå: barndom
Artikkelside

apatisk

adjektiv

Uttale

apaˊtisk

Opphav

av apati

Tyding og bruk

Artikkelside

letargisk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som har letargi
  2. i overført tyding: sløv (3), likesæl
Artikkelside

åndsslø, åndssløv

adjektiv

Tyding og bruk

som har nedsette åndsevner;
åndeleg sløv
Artikkelside

bedøve

bedøva

verb

Uttale

bedøˊve

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. gjere kjenslelaus med bedøvingsmiddel
    Døme
    • bedøve tannkjøtet;
    • pasienten vart bedøvd før operasjonen
  2. gjere medvitslaus
    Døme
    • bli bedøvd av sparket i mellomgolvet;
    • bedøve nokon med sovemedisin
  3. gjere sløv og fortumla
    Døme
    • vere bedøvd av rus;
    • bli bedøvd av skrekk
Artikkelside

blaut

adjektiv

Opphav

norrønt blautr; i tyding 4 innverknad frå norrønt blauðr ‘forsagt, feig’

Tyding og bruk

  1. særs våt;
    Døme
    • blaut snø;
    • skjorta var så blaut at eg kunne vri vatn ut av henne;
    • bli blaut på beina
  2. som lett gjev etter for trykk;
    Døme
    • blautt metall;
    • den blaute ganen
  3. flau, tåpeleg
    Døme
    • fortelje blaute vitsar;
    • den der var blaut!
  4. om person: lett å røre eller skremme;
    nærtakande

Faste uttrykk

  • blaut på pæra
    mentalt svekt;
    sløv
  • blaute konsonantar
    konsonantar som i visse stillingar har endra seg frå ustemde (p, t, k) til stemde (b, d, g), i visse dialekter i Agder og Rogaland;
    til skilnad frå harde konsonantar
  • blautt vatn
    kalkfattig vatn
  • den blaute kyststripa
    dialektområde i Agder og Rogaland med overgang frå p, t, k til b, d, g i visse stillingar
Artikkelside
Side 1 av 4