skam
substantiv hokjønn
Opphav
norrønt skǫmmTyding og bruk
- sterkt negativt omdøme;
Døme
- føre skam over nokon;
- leve i skamma;
- dei sat der med skamma;
- fy for skam!
- handling, eigenskap, tilstand eller liknande som er årsak til skam (1)
Døme
- det er stor skam at dei fekk lov til å ture fram slik
- person, ting eller tilhøve som er årsak til vanære for ei gruppe eller eit samfunn
Døme
- han er ei skam for heile bygda;
- boka er ei skam for forlaget
Døme
- han vart heit av skam;
- ho raudna av skam;
- dei åtte ikkje skam i livet
Døme
- det er både synd og skam;
- det er både skam og skade;
- skam få den som seier slikt
- brukt som førsteledd i samansetningar: med kraftig og skadeleg verknad;i ord som skambite, skamfryse, skamklippe og skamrose
- brukt som etterledd i samansetningar: skamkjensle over det som førsteleddet er knytt til;i ord som flyskam
Faste uttrykk
- bite hovudet av skammaundertrykkje skamkjensla
- for skams skuldfor å unngå skam;
for ikkje å ta seg dårleg ut - gjere skam på
- skjemme ut, vanære
- dei gjorde ikkje skam på klubben
- motprove tydeleg;
gjere til skamme- dei gjorde skam på spådomane
- gjere til skammevise at noko ikkje er rett;
motprove, avsanne- alle argumenta er gjorde til skamme
- skam å seiedessverre