Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 7 oppslagsord

rumle

rumla

verb

Opphav

lydord

Tyding og bruk

gje frå seg ein hol lyd;
Døme
  • det rumla i magen;
  • trafikken rumlar

overrumple

overrumpla

verb

Opphav

etter tysk, opphavleg ‘brått falle over ein med larm’; jamfør rumle

Tyding og bruk

kome brått og uforvarande på;
Døme
  • overrumple fienden;
  • spørsmålet overrumpla henne
  • brukt som adjektiv:
    • ein overrumplande effekt

rutle 2

rutla

verb

Opphav

kanskje samanheng med ryte

Tyding og bruk

  1. rutte, kunne bruke
    Døme
    • ha seks millionar å rutle med
  2. Døme
    • rutle med stampar i eldhuset
  3. sysle, stelle, drive på
    Døme
    • kva er det du rutlar med?
    • han rutlar i skogen

skrynje

skrynja

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

samanheng med skrye (2

Tyding og bruk

gje ein hol lyd;

rumling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å rumle
Døme
  • ei djup rumling frå magen;
  • skuterdur og rumling frå firehjulingar

rumlefelt

substantiv inkjekjønn

Opphav

av rumle

Tyding og bruk

kant- eller midtlinje i vegbane, laga med tversgåande riller som lagar vibrasjon og støy når eit køyretøy tangerer eller køyrer over linja

rulle 2

rulla

verb

Opphav

jamfør rull og rulle (1

Tyding og bruk

  1. flytte seg (bortetter eit underlag) ved å dreie seg rundt sin eigen akse;
    Døme
    • rulle over ende;
    • bilen rullar nedover;
    • stuparen rulla rundt i lufta
  2. Døme
    • dei rulla ei tønne over golvet
  3. jamne med rull eller rulle;
    Døme
    • rulle tøy;
    • dei rullar åkeren
  4. lage (noko som liknar) ein rull eller ei kule
    Døme
    • rulle ein sigarett;
    • han har rulla saman teppet
  5. gå i bølgjegang
    Døme
    • havet rullar mot stranda
  6. om fartøy: vere i rørsle frå side til side i bølgjene
    Døme
    • båten rulla kraftig
  7. om lyd: drønne;
    rumle lenge
    Døme
    • tora rulla
  8. uttale norsk ‘r’ med tungespissen;
    til skilnad frå skarre (1, 2)
    Døme
    • rulle på r-ane

Faste uttrykk

  • rulle med auga
    sperre opp auga og røre augeepla, til dømes som uttrykk for forakt, overrasking eller oppøsing;
    jamfør himle (2, 2)
  • rulle ned
    • få noko samanrulla til å falde seg ut nedover
      • rulle ned gardina
    • få bilvindauge til å gli ned og opne seg ved å sveive på eit handtak eller trykkje på ein knapp
      • eg rulla ned vindauget
  • rulle opp
    • falde saman (oppover) til ein rull
      • han har rulla opp skjorteermane;
      • gardinene er rulla opp
    • få bilvindauge til å gli opp og lukke seg ved å sveive på eit handtak eller trykkje på ein knapp
      • eg rulla opp bilvindauget
    • avsløre litt etter litt
      • politiet rulla opp eit kriminelt miljø
    • oppklare
      • det var media som rulla opp saka
    • teikne, skildre
      • boka rullar opp ei trist historie om rus og vald
  • rulle ut
    • falde ut ein rull
      • rulle ut den raude løparen;
      • eg har rulla ut soveposen
    • forme noko til ei kule eller ein sylinder med roterande rørsler med hendene
      • rulle ut bollar
    • setje i verk noko på løpande band;
      innføre i eit (større) område
      • dei har rulla ut breiband i heile dalen