Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

rotere

rotera

verb

Opphav

frå latin av rota ‘hjul’

Tyding og bruk

  1. svinge kring ein akse eller eit sentrum
    • jorda roterer
  2. i presens partisipp:
    • roterande snøplog

yalelås

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Uttale

jeil-

Opphav

opphavleg varemerke; etter namnet til den amerikanske oppfinnaren Linus Yale 1821–1868

Tyding og bruk

sylinderlås med stiftar på fjører, der nykelprofilen lyfter stiftane til rett høgd slik at sylinderen kan rotere

jojo

substantiv hankjønn

Opphav

av engelsk yoyo; opphavleg frå eit amerikansk varemerke

Tyding og bruk

leiketøy av ei snor og ei trinse som ein kan få til å rotere og stige opp og ned langs snora, som ein held i

curle

curla

verb

Uttale

køˋrle

Opphav

av engelsk curl ‘krølle, tvinne’

Tyding og bruk

  1. få noko til å røre på seg med rotasjon, særleg i fotball og curling;
    Døme
    • curle ballen i mål;
    • få steinane til å curle
  2. spele curling
    Døme
    • vi curlar kvar søndag

tunne 2

tunna

verb

Opphav

truleg samanheng med tull (1 og tvore

Tyding og bruk

  1. svinge (seg rundt), rotere, kvervle
    Døme
    • tunne (seg rundt) av glede
  2. Døme
    • gå berre og tunne

rotasjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin; sjå rotere

Tyding og bruk

omdreiing, svingande rørsle (kring ein akse)

rulle 1

substantiv hokjønn

Opphav

gjennom lågtysk; frå latin rotula ‘lite hjul’

Tyding og bruk

  1. sylinderforma reiskap som kan rotere;
    jamfør rull (1)
    Døme
    • skiløypene er køyrde opp med rulle
  2. reiskap med valsar til å glatte tøy med
  3. liste over vernepliktige
    Døme
    • stå i rullene

Faste uttrykk

  • full rulle
    full fres, full fart
    • fredag blir det full rulle frå morgon til kveld

rotor

substantiv hankjønn

Opphav

latin; sjå rotere

Tyding og bruk

roterande del av motor, turbin eller liknande til skilnad frå stator;

rull

substantiv hankjønn

Opphav

same opphav som rulle (1

Tyding og bruk

  1. sylinderforma ting som kan rulle over ei flate eller rotere om sin eigen akse;
    trommel
  2. noko som er rulla i hop til ein sylinder
  3. (pålegg av) samanrulla, sydd, kokt og pressa kjøtt av slagside eller sideflesk
  4. (musikk til) norsk folkedans der dansarane sviv rundt;

trommel

substantiv hankjønn

Opphav

tysk; same opphav som tromme (1

Tyding og bruk

  1. hol sylinder (særleg som kan rotere om sin eigen akse)
    Døme
    • tørketrommel;
    • trommelen i vaskemaskinen;
    • vinde opp tau på ein trommel
  2. sylinderforma behaldar, særleg spann
  3. valseforma reiskap, særleg til å tromle grunnen med;