Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 49 oppslagsord

rak 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt rak; av rekke (4

Tyding og bruk

veike i talglys
Døme
  • lysrak
Artikkelside

rak 2

substantiv inkjekjønn

Opphav

av reke (3

Tyding og bruk

  1. det å reke;
    Døme
    • kome på rak
Artikkelside

rak 3

adjektiv

Opphav

norrønt rakr; jamfør rank

Tyding og bruk

  1. Døme
    • rak i ryggen
  2. Døme
    • gå rake vegen;
    • gå rakt på sak;
    • dei er rake motsetningar – heilt ulike
Artikkelside

rak 4

adjektiv

Opphav

jamfør islandsk rakur ‘råmen’ og; norrønt raki ‘fukt, væte’

Tyding og bruk

om ferskvassfisk: reinska, lettsalta og gjæra til han har vorte mjuk og fått skarp smak
Artikkelside

rake 3

raka

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt raka

Tyding og bruk

  1. bruke eldrake, rive og liknande
    Døme
    • rake i elden;
    • rake høy
  2. barbere med kniv eller høvel
    Døme
    • rake seg om morgonen

Faste uttrykk

  • rake etter
    finrake høy el. gras (etter lessing, grovare raking e l)
Artikkelside

rake 4

raka

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

frå lågtysk ‘nå, råke’

Tyding og bruk

kome ved, skilje (2, 5), gjelde, ha med å gjere
Døme
  • det rakar deg ikkje
Artikkelside

rake 5

raka

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

av rak (4

Tyding og bruk

lage rakefisk
Artikkelside

reke 3

reka

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt reka

Tyding og bruk

  1. drive på vatnet eller sjøen, flyte av stad
    Døme
    • reke med straumen
  2. flakke, drive ikring, gå og slenge
    Døme
    • reke husimellom
  3. liggje unytta, liggje og slenge
  4. særleg om dyr: miste hår, røyte

Faste uttrykk

  • reke av
    (om båt) drive utover med straumen
Artikkelside

rett 3

adjektiv

Opphav

norrønt réttr

Tyding og bruk

  1. ikkje bogen;
    bein, rak;
    Døme
    • ei rett linje;
    • rett til vêrs;
    • rett i ryggen
  2. i samsvar med reglar eller lover;
    feilfri, korrekt;
    høveleg, passande
    Døme
    • finne det rette svaret;
    • rekneskapen var rett;
    • finne det rette ordet;
    • vere på rett veg;
    • i rett tid;
    • sjå kva som er rangt og rett;
    • vere av rette slaget;
    • vere på rette sida av lova
    • brukt som adverb:
      • skrive rett;
      • løyse oppgåva rett;
      • hugse rett;
      • alt gjekk rett for seg
  3. som snur den vanlege eller fine sida ut;
    ikkje vrang (1)
    Døme
    • den rette sida av duken
  4. rettvis;
    sømeleg, høveleg;
    rettkomen
    Døme
    • det er rett og rimeleg;
    • stri for det rette
  5. med sine fulle fem
    Døme
    • han er ikkje rett i hovudet
  6. brukt som adverb: utan omvegar eller avbrot;
    direkte
    Døme
    • rett opp
  7. brukt som adverb: like (4, 4)
    Døme
    • rett utanfor
  8. brukt som adverb: svært;
    nokså
    Døme
    • rett lenge;
    • rett stor;
    • rett ofte

Faste uttrykk

  • gå rett heim
    slå godt an
    • moteshowet gjekk rett heim
  • rett og slett
    beintfram
  • rett som det var
    med eitt;
    brått
Artikkelside

rettvaksen

adjektiv

Opphav

av rett (3

Tyding og bruk

rett av vekst;
rak i ryggen;
strak, bein
Døme
  • spiler av rettvaksen furu
Artikkelside
Side 1 av 5