Avansert søk

Nynorskordboka 6 oppslagsord

overtid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tidsrom ut over det vanlege, avtalte eller planlagde

Døme

arbeide overtid;
han skåra mål fire minutt på overtid;
partane kom fram til semje fire timar på overtid

jobbe

jobba

verb

Tyding og bruk

ha jobb;
arbeide (1)
Døme
- jobbe i skulen;
- jobbe overtid;
- jobbe hardt for pengane
drive med kortsiktige spekulasjonar;
spekulere (2)

trekkje, trekke

trekkja, trekka

verb

Opphav

lågtysk trecken

Tyding og bruk

dra (1), føre i ei eller anna retning;
hale, slite framover
Døme
- trekkje dyna over seg;
- trekkje garnet;
- trekkje føre gardina;
- trekkje tenner;
- trekkje klokka;
- trekkje lodd;
- trekkje det kortaste, lengste strået – sjå strå (1
ta til seg;
suge opp;
skaffe (1
Døme
- støvlane trekkjer vatn;
- trekkje frisk luft;
- formuen trekkjer renter;
- store prisnedslag trekkjer kundar;
- popartisten trekte fulle hus;
- prostituerte trekkjer i strøket – skaffar seg kundar
i matlaging: gjera i stand ein rett ved å la råemnet liggje i væske med temperatur opp mot kokepunktet
Døme
- lat lutefisken trekkje i fem minutt;
- trekkje kaffi
subtrahere;
dra (12)
Døme
- trekkje to frå fem
- ta frå, rekne frå
  bli trekt for mykje i skatt
setje, sy trekk (3, 8) på
Døme
- trekkje om den gamle sofaen
fare i flokk;
vere på ferd
Døme
- reinen trekkjer til nye beiteområde;
- fuglane trekkjer sørover om hausten
gje trekk (2, kjøle
Døme
- det trekkjer frå døra;
- omnen trekkjer dårleg – har dårleg lufttilførsel
i faste uttrykk med partikkel

Faste uttrykk

trekkje frå
subtrahere
trekkje frå for faste utgifter
trekkje inn
i overført tyding: hente fram, snakke om
trekkje inn eit nytt emne i samtala
trekkje opp
- stramme fjøra i ein mekanisme
  trekkje opp klokka
- endre seg til det verre
  det trekkjer opp til storm
- opne flaske med ein opptrekkjar
  kelneren trekte opp vinen ved bordet
- løyse ut mekanismen som tømmer doskåla etter ein har vore på do;
  trekkje ned
  hugs å trekkje opp etter deg!
trekkje saman
samle (1)
saueflokken trekte saman i eit hjørne
trekkje seg
ikkje vere med lenger
han trekte seg frå vervet i siste liten
trekkje ut
vare lenge;
gå på overtid
samværet trekte ut

overtidsarbeid

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

arbeid som ein gjer på overtid

etterbetale

etterbetala

verb

kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

betale ut på etterskot, til dømes ved feil betaling eller regulering av løn;

betale etter at eit oppdrag er utført, ei vare er overlevert eller liknande

Døme

få etterbetalt 50 000 kr i tillegg for overtid

arbeide

arbeida

verb

Opphav

av lågtysk arbeiden

Tyding og bruk

utføre arbeid (1)
Døme
- arbeide frå morgon til kveld;
- arbeide ute på jordet;
- arbeide overtid;
- arbeide inn to fridagar;
- arbeide for ei sak;
- arbeide på ei bok;
- arbeide vidare med noko;
- arbeide seg opp frå små kår;
- arbeide på spreng;
- ho har arbeidd som journalist
vere tilsett
Døme
- arbeide på fabrikk
fungere (2), verke (1, 3)
Døme
- hjartet arbeider jamt;
- motoren arbeider lett
lage til;
behandle
Døme
- arbeide jorda