Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 8 oppslagsord

lysing 2, lysning 1

substantiv hokjønn

Opphav

av lyse (4 og lysne

Tyding og bruk

  1. det å bli lysare;
    Døme
    • ein morgon i lysinga
Artikkelside

lysning 2

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

same opphav som lyse (1

Tyding og bruk

ope, lyst område i skogen;
Døme
  • dei kom til ei lysning i skogen
Artikkelside

glimt

substantiv inkjekjønn

Opphav

av glimte

Tyding og bruk

  1. brå, kort lysning;
    Døme
    • eit glimt av lys;
    • ha eit glimt i auget
  2. kortvarig inntrykk, skimt, gløtt
    Døme
    • sjå eit glimt av byen;
    • få eit glimt av korleis det kunne vore;
    • vise nokre glimt frå Peru
  3. Døme
    • eit glimt av håp;
    • ho sa det med eit glimt av humor

Faste uttrykk

  • med eit glimt i auget
    med ein humoristisk undertone
    • ho sa det med eit glimt i auget
Artikkelside

ljoske 1

substantiv hankjønn

Opphav

av norrønt ljós; jamfør lys (1

Tyding og bruk

  1. veikt lysskjær;
    lysning;
    Døme
    • vi såg berre ljosken av brannen;
    • ljosken av månen
Artikkelside

bane 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

gjennom tysk; frå mellomtysk , av bane ‘veg, lysning’

Tyding og bruk

  1. veg, linje (7), strekning som er lagt for å kome fram, særleg om trafikk
    Døme
    • bilen skjena over i feil bane;
    • ha fri bane
  2. Døme
    • sende varer med bana
  3. linje (7) eller lei som ei rørsle går i
    Døme
    • månen går i bane rundt jorda;
    • ei ballistisk bane
  4. i overført tyding: veg eller lei å følgje i tankane
    Døme
    • tenkje i faste baner
  5. livsveg, karriere (1)
    Døme
    • velje ei akademisk bane i livet;
    • hamne på den kriminelle bana
  6. oppmerkt (del av) idrettsplass;
    særleg oppmerkte spor (1, 1) som utøvaren skal halde seg i
    Døme
    • publikum storma bana etter fotballkampen;
    • skøyteløparen trekte indre bane
  7. del av eit dekk (2) som ligg mot vegen
    Døme
    • mønsteret i bana var nedslite
  8. om papir, tapet og liknande: det stykket av ein rull som når frå tak til golv
    Døme
    • vi treng 20 baner for å tapetsere stova
  9. flate på ymse slag reiskapar
    Døme
    • bana på hamaren er sliten

Faste uttrykk

  • bringe på bane
    nemne (noko), ta opp (eit emne)
  • i lange baner
    i større mengder
  • på bana
    med der noko går føre seg
    • politikarar kom på bana og protesterte
Artikkelside

skrimsel

substantiv inkjekjønn

Opphav

samanheng med norrønt skrim ‘veikt skin’

Tyding og bruk

  1. veik lysning, skimt (som kjem og kverv)
  2. tynt, grise lag som i farge skil seg frå underlaget
Artikkelside

skimte

skimta

verb

Opphav

av norrønt skim ‘lysning’

Tyding og bruk

  1. lyse i korte blenkar;
    syne seg glimtvis eller uklart
    Døme
    • bilen skimta gjennom skodda
  2. sjå uklart;
    berre så vidt skilje
    Døme
    • skimte land i det fjerne;
    • skimte noko i mørkeret;
    • av desse funna kan ein skimte samanhengen
Artikkelside

korona

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt kóróna ‘krone’; av latin ‘krans’

Tyding og bruk

  1. ytste lysande del av atmosfæren rundt sola som viser seg ved solformørking
  2. svak lysning kring metallspissar, høgspente elektriske leidningar eller liknande som kjem av elektrisk utlading
  3. kortord for koronavirus
  4. sjukdom i luftvegane utløyst av koronavirus
  5. i bunden form eintal: perioden da koronapandemien gjekk føre seg
    Døme
    • mange hadde heimekontor under koronaen
Artikkelside