Avansert søk

Nynorskordboka 3 oppslagsord

grunntanke

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

grunnleggjande tanke eller idé

Døme

grunntanken om at alle menneske har like rettar

ånd

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt ǫnd ‘ande, pust, sjel, liv’

Tyding og bruk

medvit og tankeverksemd;
sjel (1)
Døme
- eit miljø både for ånd og lekam
menneske som merkjer seg ut intellektuelt;
personlegdom (2)
Døme
- dei store åndene i antikken;
- vere den leiande ånda i foreininga
menneskesjel som noko uavhengig av kroppen;
attergangar (1)
Døme
- han for att og fram som ei fredlaus ånd
overnaturleg, ulekamleg vesen;
demon (1)
Døme
- vonde ånder;
- mane ånder
inspirasjon (1)
Døme
- få ånda over seg
grunntanke
Døme
- ånda i kristendomen;
- vilkåra må ikkje stå i strid med ånda i traktaten
innstilling til livet og omgjevnadene;
stemning (2, 1)
Døme
- det er så god ånd i den heimen;
- det rådde ei god ånd mellom dei;
- vise god nasjonal ånd;
- dette er ikkje i Ibsens ånd

Faste uttrykk

forsvinne som ei ånd i ein fillehaug
bli borte fort og lydlaust
tenande ånd
ein som hjelper til på ein diskré måte, utan at det blir lagt merke til

læresetning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

utsegn som uttrykkjer ein grunntanke i ei (vitskapleg eller religiøs) lære;

dogme (1), teorem

Døme

den pytagoreiske læresetninga