Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
6 treff

Nynorskordboka 6 oppslagsord

forbanning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. ord til å forbanne med
    Døme
    • trugsmål og forbanningar
  2. (årsak til) tung lagnad
    Døme
    • pengar er ei forbanning;
    • det kvilte ei forbanning over ætta
Artikkelside

om 3

subjunksjon

Opphav

norrønt ef; truleg omlaging av svensk um

Tyding og bruk

  1. innleier ei leddsetning som uttrykkjer eit indirekte spørsmål eller uttrykkjer tvil eller uvisse
    Døme
    • dei spurde om eg ville kome;
    • han lurte på om det ikkje snart skulle slutte å snø;
    • eg veit ikkje om det er sant;
    • eg undrast om ho kjem
  2. innleier ei leddsetning som uttrykkjer føresetnad eller vilkår;
    Døme
    • om det skulle hende, er det ille;
    • bli med om du kan;
    • om du ikkje kjem no, går vi utan deg
  3. innleier ei leddsetning som uttrykkjer vedgåing;
    Døme
    • dei kom på møtet jamvel om dei ikkje måtte;
    • om eg så må krype, skal eg på den konserten
  4. brukt i utrop som uttrykkjer forsikring, forbanning eller liknande
    Døme
    • om vi gler oss!
    • neimen om eg veit;
    • ikkje søren om eg gjer dette igjen!

Faste uttrykk

  • som om
    innleier ei leddsetning som uttrykkjer ei hypotetisk samanlikning
    • det såg ut som om lynet hadde slått ned;
    • ho heldt fram som om ingenting hadde skjedd
Artikkelside

våbøn, våbønn

substantiv hokjønn

Opphav

av vå

Tyding og bruk

vondt ynske;
forbanning
Døme
  • be ei våbøn;
  • lese ei våbøn over nokon
Artikkelside

trollskap

substantiv inkjekjønn eller hankjønn

Opphav

norrønt trollskapr

Tyding og bruk

  1. noko overnaturleg;
    Døme
    • drive med trollskap;
    • magiske teikn til vern mot trollskap;
    • det følgjer trollskap med staden
  2. vonde vette;
    Døme
    • trollskap og jotnar var på farten
  3. det å vere trollete;
    stygg gjerning;
    fantestykke, ugagn
    Døme
    • gjere trollskap;
    • vere full av trollskap
Artikkelside

velsigning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. det å velsigne;
    Guds nåde;
    (gammaltestamentleg) formular som uttrykkjer ynske om Guds omsorg og nåde, motsett forbanning (1)
    Døme
    • lyse velsigninga over kyrkjelyden;
    • ta imot velsigninga
  2. Døme
    • de har mi velsigning når det gjeld dette tiltaket
    • lykke
      • det er ikkje noko velsigning med slikt
    • ofte ironisk:
      • den velsigninga som bilen er
Artikkelside

anatem, anatema

substantiv inkjekjønn

Uttale

anateˊm eller  anateˊma

Opphav

frå gresk ‘det som er stilt opp (til gudane)'

Tyding og bruk

  2. Døme
    • hendinga var anatema for dei involverte
Artikkelside