Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 37 oppslagsord

dobbel, dobbelt

adjektiv

Opphav

gjennom lågtysk, frå fransk, opphavleg av latin duplus ‘tofalda, dobbelt så stor’; av duo ‘to’

Tyding og bruk

  1. samansett av to like eller liknande delar
    Døme
    • doble vindauge;
    • koffert med dobbel botn
    • brukt som adverb
      • brette arket dobbelt
  2. som kan tolkast på to måtar
    Døme
    • eit ord med dobbel tyding
  3. to gonger så mykje
    Døme
    • dobbel pris;
    • ha dobbel glede av noko
    • brukt som adverb
      • dobbelt så stor;
      • vere dobbelt tragisk
    • brukt som substantiv
      • auke talet til det doble
  4. brukt som etterledd i samansetningar der førsteleddet viser kor mange gonger noko er auka

Faste uttrykk

  • dobbel bestemming
    substantivfrase med både determinativ (1 (bestemmarord) og substantiv i bunden form
    • ‘dette landet’ har dobbel bestemming
  • dobbel bokføring
    • bokføring som går ut på å føre kvar post på to stader, både på debet- og kreditsida
    • i overført tyding: det å oppgje usanne rekneskapstal eller halde noko skjult
  • dobbel bunden form
  • dobbel konsonant
    to like konsonantar skrivne etter kvarandre;
    dobbelkonsonant
  • dobbel statsborgarskap
    statsborgarskap som gjev rettar og plikter i to land eller statar
  • dobbelt bokhald
    • bokføring som går ut på at kvar post blir ført to stader, både på debet- og kreditsida
    • i overført tyding: det å oppgje usanne regnskapstal eller halde noko skjult
  • dobbelt opp
    to gonger ei gjeven mengd
    • dei har dobbelt opp av alt
  • dobbelt tonelag
    tonem 2
    • ‘bonde’ har dobbelt tonelag
  • i dobbel forstand
    med to tydingar
    • korpset må i dobbel forstand vere med på notane
  • kome under dobbel eld
    • bli skoten på eller overfallen frå to kantar
    • i overført tyding: bli angripen eller få kritikk frå to kantar
  • sjå dobbelt
    ha to synsbilete av same omgjevnader

dobbelt opp

Tyding og bruk

to gonger ei gjeven mengd;
Sjå: dobbel
Døme
  • dei har dobbelt opp av alt

smør på flesk

Tyding og bruk

unødvendig mykje;
dobbelt opp;
Sjå: flesk, smør

tostavings tonelag

Tyding og bruk

dobbelt tonelag;
tonem 2;
Sjå: tonelag

enkelt tonelag

Tyding og bruk

tonem 1;
til skilnad frå dobbelt tonelag;
Sjå: enkel

dobbelt tonelag

Tyding og bruk

tonem 2;
Sjå: dobbel
Døme
  • ‘bonde’ har dobbelt tonelag

dobbelstemme, dobbeltstemme

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

stemme (1, 3) som tel dobbelt ved avstemming;

ormetelg

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

bregne som blir om lag ein meter høg og har dobbelt finna blad;
Dryopteris filix-mas

dobbelsyn, dobbeltsyn

substantiv inkjekjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

synsfeil der synsbiletet er dobbelt

dobbelrøyst, dobbeltrøyst

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

røyst (3) som tel dobbelt ved avrøysting;
Døme
  • framlegget gjekk igjennom med dobbelrøysta til ordføraren