Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 16843 oppslagsord

rubb 2

substantiv hankjønn

Uttale

røbb

Opphav

av rubbe (2

Tyding og bruk

ru felt under midten på ski
Døme
  • få is i rubben
Artikkelside

rulletekst

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

tekst med namn på medverkande, som rullar over eit kinolerret eller ein tv-skjerm på slutten av ein film eller ei tv-sending
Artikkelside

flatbiff

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

stykke av mørt kjøt frå baksida av låret på storfe;
til skilnad frå rundsteik
Artikkelside

rullator

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

innretning på hjul som ein kan stø seg på når ein går, viss ein er ustø eller dårleg til beins
Artikkelside

rulle 2

rulla

verb

Opphav

jamfør rull og rulle (1

Tyding og bruk

  1. flytte seg (bortetter eit underlag) ved å dreie seg rundt sin eigen akse;
    Døme
    • rulle over ende;
    • bilen rullar nedover;
    • stuparen rulla rundt i lufta
  2. få til å rulle (2, 1);
    Døme
    • dei rulla ei tønne over golvet
  3. jamne med rull eller rulle;
    Døme
    • rulle tøy;
    • dei rullar åkeren
  4. lage (noko som liknar) ein rull eller ei kule
    Døme
    • rulle ein sigarett;
    • han har rulla saman teppet
  5. gå i bølgjegang
    Døme
    • havet rullar mot stranda
  6. om fartøy: vere i rørsle frå side til side i bølgjene
    Døme
    • båten rulla kraftig
  7. om lyd: drønne;
    rumle lenge
    Døme
    • tora rulla
  8. uttale norsk ‘r’ med tungespissen;
    til skilnad frå skarre (2, 2)
    Døme
    • rulle på r-ane

Faste uttrykk

  • rulle med auga
    sperre opp auga og røre augeepla, til dømes som uttrykk for forakt, overrasking eller oppøsing;
    jamfør himle (2, 2)
  • rulle ned
    • få noko samanrulla til å falde seg ut nedover
      • rulle ned gardina
    • få bilvindauge til å gli ned og opne seg ved å sveive på eit handtak eller trykkje på ein knapp
      • eg rulla ned vindauget
  • rulle opp
    • falde saman (oppover) til ein rull
      • han har rulla opp skjorteermane;
      • gardinene er rulla opp
    • få bilvindauge til å gli opp og lukke seg ved å sveive på eit handtak eller trykkje på ein knapp
      • eg rulla opp bilvindauget
    • avsløre litt etter litt
      • politiet rulla opp eit kriminelt miljø
    • oppklare
      • det var media som rulla opp saka
    • teikne, skildre
      • boka rullar opp ei trist historie om rus og vald
  • rulle ut
    • falde ut ein rull
      • rulle ut den raude løparen;
      • eg har rulla ut soveposen
    • forme noko til ei kule eller ein sylinder med roterande rørsler med hendene
      • rulle ut bollar
    • setje i verk noko på løpande band;
      innføre i eit (større) område
      • dei har rulla ut breiband i heile dalen
Artikkelside

rugby

substantiv hankjønn

Uttale

røgˊbi

Opphav

frå engelsk, etter namnet på kostskulen Rugby

Tyding og bruk

engelsk ballspel med ein oval ball som ein skal bere, sparke og kaste;
Artikkelside

rustifisere

rustifisera

verb

Opphav

nylaging, av latin rusticus ‘landleg’; jamfør -fisere

Tyding og bruk

la få preg av (enkelt liv på) landsbygda
Artikkelside

rusthandsame

rusthandsama

verb

Tyding og bruk

føre på eller setje inn med eit stoff som vernar mot rust (2, 1);
Artikkelside

rust 2

substantiv hokjønn

Opphav

samanheng med raud

Tyding og bruk

  1. raudbrunt belegg som blir avsett på overflata av jern når jernet reagerer med oksygen og vatn, og som kan føre til skade på jernet
    Døme
    • banke rust;
    • behandle ein bil mot rust
  2. plantesjukdom framkalla av rustsopp
    Døme
    • det er mykje rust på kornet i år
  3. hås, skurrande lyd
    Døme
    • han svarte med rust i målet
Artikkelside

ruskete

adjektiv

Tyding og bruk

  1. om vêr: surt og utriveleg (med nedbør og vind)
    Døme
    • i dag er det ruskete ute
  2. uryddig, rotete
    Døme
    • det var ruskete inne på hybelen
Artikkelside
Side 5 av 1685