Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 75 oppslagsord

hemisfære

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk ‘halvkule’, av hemi- ‘halv’ og sfære; jamfør sfære

Tyding og bruk

  1. halvpart av jordkloten;
    Døme
    • den nordlege hemisfæren
  2. kvar av dei to halvdelane i hjernen
    Døme
    • ha ein skade på den eine hemisfæren i storhjernen
Artikkelside

helvt

substantiv hokjønn

Opphav

av halv (1

Tyding og bruk

Døme
  • i siste helvta av hundreåret;
  • helvta av kvart slag

Faste uttrykk

  • til helvtar
    halvt, halvveges
    • dei er ikkje komne til helvtar enno
Artikkelside

helming

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt helmingr, helfningr; av halv (1

Tyding og bruk

halvpart (til dømes brukt om eine halvparten av eit kløyvd tre eller om lefse som er bretta ein gong)
Artikkelside

half

substantiv hankjønn

Uttale

haf; haff

Opphav

frå engelsk opphavleg ‘halv’

Tyding og bruk

eldre nemning for midtbanespelar i fotball
Døme
  • spele half
Artikkelside

migrene

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk; av gresk hemikrania, av hemi- ‘halv’ og kranion ‘kranium’

Tyding og bruk

akutt anfall av pulserande hovudverk, ofte berre i den eine halvdelen av hovudet
Døme
  • vere plaga med migrene
Artikkelside

mezzosopran

substantiv hankjønn

Uttale

messo-; metso-

Opphav

frå italiensk, førsteleddet av mezzo ‘halv, middels’

Tyding og bruk

  1. røyst som ligg mellom sopran (1) og alt (1, 1)
  2. songar om syng mezzosopran (1)
Artikkelside

mezzoforte

adverb

Uttale

messo-; metso-

Opphav

frå italiensk, førsteleddet av mezzo ‘halv, middels’

Tyding og bruk

i musikk: middels sterkt
Artikkelside

kontortilsett

adjektiv

Tyding og bruk

tilsett på eit kontor
Døme
  • kontortilsette menn
  • brukt som substantiv:
    • ein kontortilsett i halv stilling
Artikkelside

ei halv ei

Tyding og bruk

ei halvflaske brennevin
Døme
  • ha ei halv ei på innerlomma
Artikkelside

med eit halvt auge

Tyding og bruk

med ein gong, med å sjå berre lausleg;
Sjå: halv
Døme
  • at den er øydelagd, kan eg sjå med eit halvt auge
Artikkelside
Side 2 av 8