Gå til hovedinnhold
Tilgjengelighet
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Enkelt søk
Om avansert søk
164 treff

Bokmålsordboka 1 oppslagsord

ening, eining

substantiv hunkjønn eller hankjønn

Opphav

norrønt eining ‘enhet’; av en (2

Faste uttrykk

  • i eninga
    i det uendelige;
    uten opphold
Artikkelside

Nynorskordboka 163 oppslagsord

eining

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt eining ‘einskap’; av ein (2

Tyding og bruk

  1. samla heilskap;
    sjølvstendig del (av ein større heilskap)
    Døme
    • samle til større einingar;
    • dele opp i mindre einingar
  2. einskapleg, fastsett mengd
    Døme
    • ha eit par einingar alkohol innabords
  3. storleik i eit målesystem
    Døme
    • dekadisk eining

Faste uttrykk

  • i eininga
    alt i eitt, støtt
    • sitje og røykje i eininga
  • militær eining
    avdeling i forsvaret i eit land
Artikkelside

datafil

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

digital eining beståande av data som høyrer saman;
Døme
  • opne ei datafil;
  • ei mappe med mange datafiler
Artikkelside

romeining

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. mål for å angje volum (1);
  2. del av bygning
    Døme
    • hotellet har 34 romeiningar
  3. digital eining som blir montert i eit rom, og som kan ta imot signal frå fjernkontroll eller liknande
Artikkelside

servicetorg, sørvistorg

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

stad eller eining der ein kan få hjelp og informasjon om tenester og tilbod i ein kommune, ei bedrift, ein organisasjon og liknande;
jamfør torg (3)
Døme
  • ta kontakt med servicetorget i lokala våre eller på nettet;
  • servicetorget i kommunen
Artikkelside

tonnkilometer

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

eining for frakta godsmengd
Døme
  • 100 tonn stein som er frakta 20 kilometer utgjer 2000 tonnkilometer
Artikkelside

grad 1

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

av latin gradus ‘steg, trinn’

Tyding og bruk

  1. steg på ein konkret eller abstrakt skala;
    Døme
    • landet har stor grad av sjølvforsyning;
    • ulike grader av straff;
    • grada av stønad kan variere;
    • i den grad ein kan kalle dette venskap
  2. rang, nivå av utvikling
    Døme
    • ein akademisk grad;
    • embetseksamen av lågare grad
  3. i språkvitskap: nemning for formene positiv, komparativ og superlativ av eit adjektiv (eller adverb)
    Døme
    • norske adjektiv blir bøygde i grad (fin – finare – finast) og genus
  4. i matematikk: potens (2)
    Døme
    • ei likning av første, andre eller tredje grad har den ukjende i første, andre eller tredje potens
  5. eining for vinkelmål som svarer til ¹⁄₉₀ av ein rett vinkel, ¹⁄₃₆₀ av ein sirkel;
    jamfør gon
    Døme
    • ein vinkel på 60 grader;
    • eit vinkelmål på 60°
  6. eining for inndeling i meridianar og parallellsirklar
    Døme
    • på 67 grader nordleg breidd;
    • 70° nord
  7. eining for temperatur
    Døme
    • vatn koker ved 100 grader celsius (100 °C);
    • det er 25 grader ute

Faste uttrykk

  • forhøyr av tredje grad
    forhøyr under tortur
  • gå gradene
    avansere steg for steg (i eit yrke eller liknande)
  • i/til ei viss grad
    til dels, litt
    • i ei viss grad kan ein seie det;
    • eg er til ei viss grad einig med deg
  • stige i gradene
    rykkje opp;
    avansere
  • så til dei grader
    brukt forsterkande;
    særs, veldig, i høg grad
    • konserten innfridde så til dei grader;
    • ho var så til dei grader misunneleg
Artikkelside

under-

i samansetning

Tyding og bruk

  1. som er nedste del;
  2. som er nedanfor;
    i ord som underetasje og underkøye
  3. som er innanfor;
    i ord som underbukse og underkjole
  4. som er ein del av ei større eining;
  5. som har for låg grad;
  6. som kjem som eit tillegg;
    i ord som undertittel og undertone
Artikkelside

titusentals

adjektiv

Tyding og bruk

som kan uttrykkjast med titusen som eining;
som uttrykkjer eit tal mellom 20 000 og 90 000
Døme
  • eit titusentals menneske samla seg
Artikkelside

titals

adjektiv

Tyding og bruk

som kan uttrykkjast med ti som eining;
som uttrykkjer eit tal mellom 20 og 90
Døme
  • tape titals millionar kroner på aksjar
Artikkelside

teljekant

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. brett på klesplagg eller liknande i stabel som gjer at kvart eksemplar lett kan teljast
    Døme
    • det var teljekantar i klesskapet
  2. i overført tyding: teljeleg eining som kan kvantifiserast i eit system;
    Døme
    • teljekantane i akademia;
    • lønsemd og teljekantar
Artikkelside