Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
218 treff

Bokmålsordboka 30 oppslagsord

Nynorskordboka 188 oppslagsord

trefritt papir

Tyding og bruk

papir som ikkje inneheld tremasse i rein form;
Sjå: trefri
Artikkelside

få på det reine

Tyding og bruk

få klarlagt (noko);
Sjå: rein
Artikkelside

fin

adjektiv

Opphav

seint norrønt fínn ‘blank, glatt’; opphavleg av latin finis med tyding ‘avslutta, fullført’

Tyding og bruk

  1. Døme
    • fin mat;
    • fin ordning;
    • fine opplevingar;
    • fine forhold;
    • ha det fint;
    • fint vêr;
    • det er fint å kjenne seg trygg;
    • fine ord og gode intensjonar
    • brukt som adverb
      • greie seg fint
  2. som det er lett å like;
    behageleg, pen
    Døme
    • fin jente;
    • fine klede;
    • fine fargar;
    • fint utsyn;
    • ein fin dag
  3. Døme
    • vere av fin familie
    • brukt som substantiv
      • skal du mengje deg med dei fine?
    • brukt som adverb
      • snakke fint
  4. Døme
    • eit tvers igjennom fint menneske;
    • ha eit fint sinn
  5. varsam, taktfull
    Døme
    • på ein fin måte
    • brukt som adverb
      • fare fint med sølvtøyet
  6. brukt ironisk for å uttrykkje skepsis eller mild kritikk
    Døme
    • det var ei fin historie;
    • du er meg ein fin fyr!
  7. tynn, spe
    Døme
    • fin tråd;
    • fin røyst
  8. glatt, mjuk
    Døme
    • fin silke
  9. småkorna, findelt
    Døme
    • fin sand;
    • fint regn;
    • fint mjøl
    • brukt som adverb
      • hakke noko fint
  10. kjensleg, nøyaktig
    Døme
    • ha fin høyrsel;
    • fine nyansar;
    • det er fint handarbeid å lage sylgjer
    • brukt som adverb
      • fint gradert
  11. Døme
    • fint gull
  12. brukt som forsterkande adverb: heilt, pent
    Døme
    • ho blir fint nøydd til å kome heim

Faste uttrykk

  • fin i farten
    rusa
    • han er alt temmeleg fin i farten
  • fin på det
  • fint lite
    svært lite
  • sitje fint i det
    vere ille ute
Artikkelside

gnike, gnikke

gnika, gnikka

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

samanheng med gni

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gnike og skrubbe gryta rein;
    • pusse og gnike på sølvtøyet;
    • gnike seg mot noko;
    • gnike og gnu
  2. gni så det kjem ein skjerande lyd
    Døme
    • gnike på fela
  3. Døme
    • gnike og arbeide
  4. Døme
    • gnike og be
  5. spinke og spare;
    vere gjerrig
    Døme
    • gnike og spare
Artikkelside

galgenhumor

substantiv hankjønn

Opphav

frå tysk

Tyding og bruk

påteken humor i ein trengd og fortvilt situasjon
Døme
  • å skjemte med krisa si er rein galgenhumor
Artikkelside

heilull

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

rein, ublanda ull
Døme
  • kleda var av førsteklasses heilull
Artikkelside

hygienisk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som gjeld hygiene (1)
    Døme
    • hygienisk gransking
  2. som gjeld eller er i samsvar med hygienen;
    rein, reinsleg
    Døme
    • dei hygieniske forholda var dårlege

Faste uttrykk

  • hygieniske artiklar
    varer som har med personleg hygiene å gjere, til dømes såpe;
    toalettsaker
Artikkelside

hjernevask

substantiv hankjønn

Opphav

etter engelsk brain washing

Tyding og bruk

  1. metode som går ut på å bryte ned den psykiske motstandskrafta hos eit menneske og gjere det mottakeleg for idear og meiningar det før var motstandar av
    Døme
    • mange politiske fangar har vorte utsette for hjernevask
  2. intens påverknad
    Døme
    • motstandarane av forslaget har drive med rein hjernevask av folk
Artikkelside

hjortedyr

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

dyr av hjortefamilien
Døme
  • hjortedyra elg, rein, hjort og rådyr
Artikkelside

hjortefamilie

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i bunden form eintal: familie av drøvtyggjande, partåa klauvdyr med gevir og stutt rove;
Cervidae
Døme
  • elg, hjort, rein og rådyr tilhøyrer hjortefamilien
Artikkelside
Side 9 av 19