Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 204 oppslagsord

verdi

substantiv hankjønn

Opphav

av norrønt verð, verde samanheng med, norrønt virði, verdi av, lågtysk werdie; av verd (4

Tyding og bruk

  1. den eigenskapen at noko gjeld for så eller så mykje i handel, omsetnad eller byte;
    pris (1, pengar
    Døme
    • huset stig i verdi;
    • kontante pengar og andre verdiar
  2. meir eller mindre nyttig, viktig eller verknadsfull eigenskap ved noko
    Døme
    • eit tiltak av stor verdi;
    • ei prøve utan verdi;
    • ha liten verdi som prov;
    • dei ævelege verdiane i livet;
    • åndelege verdiar;
    • ha musikalsk, litterær verdi
  3. i fagmål: storleik uttrykt i eit visst tal
    Døme
    • noteverdi;
    • talverdi;
    • rekne med negative verdiar
Artikkelside

bruksverdi

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. verdi ein ting har som bruksgjenstand
  2. driftsøkonomisk verdi av eit produksjonsmiddel;
    til skilnad frå salsverdi
Artikkelside

bruttonasjonalprodukt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

verdi av dei varene og tenestene som blir produserte i eitt år i eit land;
forkorta BNP
Artikkelside

oppsop

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. noko som er sopt opp
    Døme
    • oppsop frå golvet
  2. i overført tyding: noko med liten verdi;
    gamle restar
    Døme
    • dette minner meir om eit oppsop frå arkiva enn nye songar
Artikkelside

rankingliste

substantiv hokjønn

Opphav

etter engelsk ranking list; jamfør ranking

Tyding og bruk

liste over noko som er rangert etter kvalitet eller verdi, særleg brukt om liste over dei beste utøvarane i ei idrettsgrein
Døme
  • han har toppa rankinglista i bordtennis dei siste fem åra;
  • ei rankingliste over dei beste skulane
Artikkelside

rang 1

substantiv hankjønn

Opphav

av fransk ‘rekkje, plass’

Tyding og bruk

  1. plassering som ein person har i eit fast (sosialt) hierarki;
    militær grad
    Døme
    • offiserar med løytnants rang;
    • plassere gjestene etter rang
  2. plassering som noko har (i høve til noko anna av same art) ut frå kvalitet, verdi eller liknande;
    status, verdi
    Døme
    • ha rang mellom dei fremste

Faste uttrykk

  • av rang
    blant dei aller beste i sitt slag
    • ho var ein talar av rang
  • gjere nokon rangen stridig
    konkurrere om førsteplassen;
    måle seg med nokon;
    utkonkurrere
    • ingen kan gjere han rangen stridig
  • ha rangen
    ha førerett
    • fotgjengarar har rangen
Artikkelside

pris 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt príss ‘ære, lov, stas, prakt’, gjennom lågtysk, frå gammalfransk; av latin pretium ‘verdi’

Tyding og bruk

  1. pengesum ein betaler for ei vare eller ei teneste;
    verdi i pengar;
    Døme
    • prisen på brød;
    • prisane på bustader gjekk opp;
    • dei lagar eksklusive produkt og ligg høgt i pris
  2. utmerking for særleg god innsats;
    premie i konkurranse
    Døme
    • dele ut prisar i fire ulike kategoriar
  3. det å prise (3 noko eller nokon;
    ros, lovprising
    Døme
    • syngje vinens pris

Faste uttrykk

  • for ein kvar pris
    uavhengig av konsekvensane
  • ikkje for nokon pris
    slett ikkje, avgjort ikkje, på ingen måte
  • setje pris på
    verdsetje, like;
    setje høgt
  • ta prisen
    vere best;
    utmerkje seg
  • takk og pris
    brukt for å uttrykkje at ein er letta eller takksam;
    heldigvis
    • takk og pris for at vi bur i eit demokrati;
    • takk og pris kom ho seg unna
Artikkelside

overskot, overskott

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør tysk Überschuss og overskytande

Tyding og bruk

  1. verdi, pengesum som blir att når ein dreg alle utgiftene frå inntektene;
    Døme
    • overskot på drifta;
    • forretninga går med overskot
  2. rest når noko er drege frå eller brukt opp;
    skilnad mellom tilgang og avgang
    Døme
    • det var overskot av menn på festen;
    • overskot på energi
  3. krefter, tiltakslyst
    Døme
    • eg har ikkje overskot no om dagen
Artikkelside

loppefunn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

brukt ting av ein viss verdi, funnen og kjøpt på ein loppemarknad;
Artikkelside

loppisfunn

substantiv inkjekjønn

Opphav

av loppis

Tyding og bruk

brukt ting av ein viss verdi, funnen og kjøpt på ein loppemarknad;
Artikkelside
Side 1 av 21