Avansert søk

29 treff

Bokmålsordboka 14 oppslagsord

radioaktiv

adjektiv

Betydning og bruk

om grunnstoff: som sender ut elektromagnetisk stråling og partikler som er oppstått ved atomspalting
Eksempel
  • radioaktive stoffer

kjernekjemi

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

del av kjemien som dreier seg om radioaktive atomer

radiologisk datering

Betydning og bruk

angivelse av alderen på mineraler, oldfunn og lignende ut fra måling av hvor langt nedbrytningen av radioaktive stoffer i materialet er kommet; jamfør C14-datering;

betastråle

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

mest i flertall: radioaktive stråler av betapartikler;
til forskjell fra alfastråle og gammastråle

halveringstid

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

tid som går med før virkningen av et stoff er redusert til det halve, for eksempel radioaktiv stråling
Eksempel
  • medisinens lange halveringstid;
  • stoffet har kort halveringstid sammenlignet med andre radioaktive stoffer

gammastråling

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Opphav

av gamma

Betydning og bruk

energirik elektromagnetisk stråling fra radioaktive atomkjerner
Eksempel
  • kosmisk gammastråling;
  • atmosfæren beskytter oss mot gammastråling

gammastråle

substantiv hankjønn

Opphav

av gamma

Betydning og bruk

usynlig elektromagnetisk stråle som sendes ut fra radioaktive atomkjerner

bakgrunnsstråling

substantiv hankjønn eller hunkjønn

Betydning og bruk

  1. stråling fra andre kilder enn den en ønsker å måle
  2. ioniserende stråling som fins i omgivelsene når det ikke er noen kunstig radioaktive kilder i nærheten

radiologisk

adjektiv

Faste uttrykk

  • radiologisk datering
    angivelse av alderen på mineraler, oldfunn og lignende ut fra måling av hvor langt nedbrytningen av radioaktive stoffer i materialet er kommet; jamfør C14-datering

strålingsfare

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

fare for skadelige (særlig radioaktive) stråler

Nynorskordboka 15 oppslagsord

radioaktiv

adjektiv

Tyding og bruk

om (grunn)stoff: som sender ut partiklar og elektromagnetisk stråling og samstundes endrar atombygnaden sin, oftast slik at det blir laga om til eit anna grunnstoff
Døme
  • radioaktive stoff;
  • radioaktiv stråling;
  • radioaktivt nedfall

partikkel

substantiv hankjønn

Opphav

av latin particula ‘liten del’, av pars ‘del’

Tyding og bruk

  1. smådel av eit stoff
    Døme
    • radioaktive partiklar
  2. i språkvitskap: ubøyelege småord eller staving
    Døme
    • 'opp' i 'ta opp spørsmålet' er ein partikkel

kjernekjemi

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

del av kjemien som gjeld radioaktive atom

radiologisk datering

Tyding og bruk

det å fastsetje alderen på mineral, oldfunn og liknande med å måle kor langt nedbrytinga av radioaktive stoff har kome;

halveringstid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tid som går med før verknaden av eit stoff er redusert til det halve, til dømes radioaktiv stråling
Døme
  • det radioaktive stoffet har ei halveringstid på tretti år

gammastråling

substantiv hokjønn

Opphav

av gamma

Tyding og bruk

energirik elektromagnetisk stråling frå radioaktive atomkjernar
Døme
  • kosmisk gammastråling

gammastråle

substantiv hankjønn

Opphav

av gamma

Tyding og bruk

usynleg elektromagnetisk stråle som blir send ut frå radioaktive atomkjernar

bakgrunnsstråling

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. stråling frå andre kjelder enn den ein ynskjer å måle
  2. ioniserande stråling som er til stades i omgjevnadane når det ikkje er kunstige radioaktive kjelder i nærleiken

radiologisk

adjektiv

Tyding og bruk

som gjeld radiologi

Faste uttrykk

  • radiologisk datering
    det å fastsetje alderen på mineral, oldfunn og liknande med å måle kor langt nedbrytinga av radioaktive stoff har kome

radiologi

substantiv hankjønn

Opphav

sjå -logi

Tyding og bruk

lære om radioaktive strålar og røntgenstrålar (i medisinsk bruk)