Avansert søk

20 treff

Bokmålsordboka 11 oppslagsord

pro 1

preposisjon

Opphav

fra latin

Betydning og bruk

Eksempel
  • være pro NATO

Faste uttrykk

motstykke

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

  1. noe som svarer til noe annet;
    Eksempel
    • Warszawapakten var et motstykke til Nato
  2. motsetning, kontrast
    Eksempel
    • han er et direkte motstykke til forrige president

natoland, NATO-land, Nato-land

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

land som er medlem av Nato
Eksempel
  • et væpnet angrep mot ett eller flere av natolandene er å forstå som et angrep mot alle

Nato, NATO

forkorting

Opphav

fra engelsk, forkorting for North Atlantic Treaty Organization

Betydning og bruk

nordatlantisk forsvarsforbund opprettet i 1949 som en militær allianse mellom landene som er medlemmer
Eksempel
  • landet har lenge vært medlem i Nato
    • også som førsteledd i ord som uttrykker tilknytning til Nato, i ord som
    • natoland

initialord

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

ord som består av andre ords første bokstav eller stavelse;
Eksempel
  • FN, NATO eller Nato, TV eller tv og radar er eksempler på initialord

hjørnestein

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

  1. grunnstein under hushjørne
  2. i overført betydning: viktig grunnlag, grunnvoll for noe
    Eksempel
    • medlemskapet i NATO er en hjørnestein i utenriks- og sikkerhetspolitikken;
    • denne boka er en hjørnestein i hennes forfatterskap

akronym

substantiv intetkjønn

Uttale

akronyˊm

Opphav

av gresk akro- og onyma ‘navn’; jamfør akro-

Betydning og bruk

initialord som blir lest som et vanlig ord (og ikke bokstav for bokstav), for eksempel laser, NATO og radar

vestalliert

adjektiv

Opphav

av vest (2

Betydning og bruk

særlig som substantiv i uttrykket:
Eksempel
  • de vestalliertede vestlige landene som kjempet mot Tyskland under den andre verdenskrigen; også: Nato

ambassadør

substantiv hankjønn

Uttale

ambasadøˊr

Opphav

fra fransk

Betydning og bruk

  1. diplomatisk utsending av høyeste rang, oftest ved en ambassade
    Eksempel
    • være ambassadør ved Nato-hovedkvarteret;
    • den norske ambassadøren i London
  2. i overført betydning: representant
    Eksempel
    • de norske sjøfolkene er gode ambassadører for landet

alliere

verb

Opphav

gjennom fransk; fra latin av ad ‘til’ og ligare ‘forene’

Betydning og bruk

  1. forene, slutte forbund
    Eksempel
    • gjennom Nato er Norge alliert med en rekke land

Faste uttrykk

  • alliere seg med
    refleksivt
    avtale samarbeid med, avtale å få hjelp av
    • vi allierte oss med en kjentmann

Nynorskordboka 9 oppslagsord

motstykke

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. noko som svarer til noko anna;
    Døme
    • Warszawapakta var eit motstykke til Nato
  2. motsetning, kontrast
    Døme
    • eit revolusjonært motstykke til den borgarlege kunsten

natoland, NATO-land, Nato-land

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

land som er medlem av Nato
Døme
  • eit væpna angrep mot eitt eller fleire av natolanda er å sjå som eit angrep mot alle

Nato, NATO

forkorting

Opphav

frå engelsk, forkorting for North Atlantic Treaty Organization

Tyding og bruk

nordatlantisk forsvarssamband oppretta i 1949 som ein militær allianse mellom landa som er medlemmer
Døme
  • landet har vore medlem av Nato sidan starten

hovudkvarter

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

  1. i militærstell: stad der øvstkommanderande og staben held til
    Døme
    • hovudkvarteret for NATO ligg i Brussel
  2. samlingsstad for ei gruppe
    Døme
    • misjonsforeininga har hovudkvarteret sitt her

initialord

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

forkorta ord laga av første bokstaven eller første stavinga i fleire ord eller ledd i same ordet;
Døme
  • FN, NATO eller Nato, TV eller tv og radar er døme på initialord

akronym

substantiv inkjekjønn

Uttale

akronyˊm

Opphav

av gresk akro- og onyma ‘namn’; jamfør akro-

Tyding og bruk

initialord som blir lese som eit vanleg ord (og ikkje bokstav for bokstav), til dømes laser, NATO og radar

vestalliert

adjektiv

Tyding og bruk

særleg i uttrykk
Døme
  • dei vestalliertedei vestlege landa som kjempa mot Tyskland i den andre verdskrigen; òg: Nato

tilhengar, tilhengjar

substantiv hankjønn

Opphav

etter lågtysk tohanger

Tyding og bruk

  1. Døme
    • Nato-tilhengar;
    • VIF-tilhengar;
    • partiet har flest tilhengarar mellom yngre menn;
    • eg er ein sterk tilhengar av å ta toget
  2. køyretøy, vogn for transport som blir dregen av ei anna vogn;
    Døme
    • lastebiltilhengar;
    • traktortilhengar;
    • ein trikk med tilhengar

ambassadør

substantiv hankjønn

Uttale

ambasadøˊr

Opphav

frå fransk

Tyding og bruk

  1. diplomatisk utsending med høgaste rang, oftast ved ein ambassade
    Døme
    • vere ambassadør ved Nato-hovudkvarteret;
    • den norske ambassadøren i London
  2. i overført tyding: representant
    Døme
    • dei norske sjøfolka er gode ambassadørar for landet