Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 7 oppslagsord

narkotikum

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom latin, frå gresk narkotikos, av narkosis; jamfør narkose

Tyding og bruk

middel med bedøvande, sløvande eller stimulerande effekt som ein kan bli sterkt avhengig av;
jamfør dopingmiddel, legemiddel, rusmiddel og narkotika
Døme
- morfin er eit narkotikum;
- heroin er kjend som eit av dei mest skadelege narkotikuma
i overført tyding: noko som gjev sterk kjensle av velvære, og som ein vil ha meir av
Døme
- musikken vart som eit narkotikum for han

Artikkelside

overdose

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

for stor dose (, 1) av legemiddel eller narkotikum

Døme

døy av ein overdose

Artikkelside

opiat

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom fransk, frå mellomalderlatin; jamfør opium

Tyding og bruk

legemiddel eller narkotikum som inneheld eller er laga av opium (1)

Artikkelside

narkotika

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

samnemning for narkotiske stoff brukt som rusmiddel;

jamfør narkotikum

Døme

misbruke alkohol og narkotika;
vere avhengig av narkotika;
narkotikaen vart smugla inn med båt

Artikkelside

marihuana

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom engelsk , frå meksikansk-spansk

Tyding og bruk

narkotikum framstilt av tørka toppskot av hamp (1);

cannabis (1)

Døme

marihuana og hasj

Artikkelside

tung

adjektiv

Opphav

norrønt þungr

Tyding og bruk

som har (etter måten) høg vekt; motsett lett (1)
Døme
- baktung;
- framtung;
- vere tung som bly;
- ei tung bør;
- pakken er for tung å bere;
- stein er tyngre enn vatn;
- eg er (den) tyngst(e) av oss;
- kor tung er du?
- tunge metall;
- tungt artilleri, skyts;
- eit tungt lyft;
- bere tungt;
- vere tungt lasta;
- båten ligg tungt i sjøen;
- gå med tunge steg
stor, massiv (2, tjukk;
sterk
Døme
- tunge fjell heng over garden;
- tunge skyer;
- tunge oljar – tjukke, seige;
- tung staving, taktdel – med sterkt trykk;
- tung svevn, rus – sterk, fast;
- sove tungt
tyngjande, trykkande
Døme
- tung luft;
- tungt vêr;
- tunge skattar;
- tungt ansvar;
- ansvaret kviler tungt på han;
- nederlaget fell dei tungt for brystet;
- kjenne seg så tung for brystet – kjenne eit trykk, vere tungpusta
dorsk, daud, sliten
Døme
- vere tung i kroppen, i hovudet
treg (til å fungere), sein, hard, vanskeleg
Døme
- rifla er tung på avtrekkjaren;
- båten er tung å ro;
- maskinen, arbeidet går tungt;
- puste tungt;
- tungt føre;
- banen er tung etter regnet;
- tungt språk, tung stil – omstendeleg, innfløkt, lite ledug og munnleg;
- tung musikk – sein og vanskeleg;
- tung kost, mat – tungmeltande;
- tungt fordøyeleg mat, stoff;
- ha tungt for å lære, skjøne;
- vere tung i oppfatninga;
- vere tung å få til å gjere noko;
- han er så tung å be
slitsam, mødesam, stri (2, hard, vanskeleg
Døme
- tungt arbeid;
- tunge tak;
- ein tung bakke;
- slite tungt;
- det er tungt å vedgå feil;
- tung lagnad, saknad, sorg;
- fem tunge krigsår
dyster, sorgsam, sturen, trist, alvorleg
Døme
- hugtung;
- sorgtung;
- han er tung å vere saman med;
- tung til sinns, til motes, i hugen;
- eit tungt lynne;
- gjere noko med tungt hjarte;
- gå med tunge tankar;
- ha tunge stunder;
- ikkje ta det så tungt!
- sjå tungt på ein;
- ei tung tidend

Faste uttrykk

ha tungt for det
vere sein til å lære el. arbeide
sitje tungt i det
ha det stridt (økonomisk)
tung i sessen
treg, sein
tung sjø
(sjø med) store, kraftige bølgjer
tungt narkotikum
sterkt rusmiddel
tungt stoff
innhald, stoff som er vanskelegå forstå

Artikkelside

psykedelisk

adjektiv

Opphav

av gresk delos ‘klår, synleg’

Tyding og bruk

medvitsutvidande

Døme

psykedelisk kunst – kunst som prøver å framstille slike sanseopplevingar

Faste uttrykk

psykedelisk stoff
stoff (særl sterke narkotikum) som kan framkalle unormale psykiske tilstandar (sjuklege lyd-, lys- og fargeinntrykk)

Artikkelside