Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 60 oppslagsord

kopp 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt koppr

Tyding og bruk

  1. lite, djupt drikkekar (med hank)
    Døme
    • kopp og skål;
    • kopp og tefat
  2. lite kar eller liten bolle
  3. innhald i kopp (1, 1)
    Døme
    • ha tre koppar mjøl i røra;
    • drikke ein kopp kaffi
  4. kapsel eller hylse som liknar på ein kopp (1, 1)
  5. om eldre forhold: sugereiskap til å tappe små blodmengder av pasientar med;
    jamfør årelating
    Døme
    • setje koppar

kopp 2

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk kop ‘hovud’

Tyding og bruk

  1. halvrundt hovud på nagle
  2. kortside av murstein
  3. brukt som etterledd i personnemningar;
    i ord som masekopp, rotekopp og sosekopp

koppe

koppa

verb

Opphav

av kopp (1

Tyding og bruk

  1. ale opp dyr med mjølk frå kopp eller flaske
    Døme
    • koppe opp
  2. setje koppar (1 på (som del av behandling for ein sjuk)

bryggje 2, brygge 2

bryggja, brygga

verb

Opphav

av mellomnorsk bryggja; same opphav som infinitiv av norrønt brugginn (perfektum partisipp)

Tyding og bruk

  1. lage øl
    Døme
    • bryggje øl til jul;
    • bryggje og bake
  2. lage ein drikk av vatn, alkohol eller anna
    Døme
    • bryggje ein kopp kaffi

Faste uttrykk

  • bryggje opp til
    vere i ferd med å kome;
    nærme seg
    • det bryggjer opp til debatt;
    • det brygde opp uvêr
  • bryggje på
    • vere på det første utviklingssteget (av ein sjukdom)
      • eg trur eg bryggjer på noko
    • førebu, planleggje
      • det er noko nytt ho bryggjer på
  • bryggje saman
    lage til i ei snøggvending;
    dikte, røre i hop

pledd

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gælisk plaide

Tyding og bruk

tjukt teppe, ofte av ull
Døme
  • setje seg i sofaen med eit pledd og ein kopp kakao

masekopp

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør kopp (2

Tyding og bruk

person som masar støtt;

kaffikopp

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. kopp til å servere kaffi (2) i
    Døme
    • kjøpe nye kaffikoppar
  2. kopp med kaffi i
    Døme
    • ta seg ein kaffikopp;
    • svelgje ein kaffikopp
  3. mengd ein kaffikopp (1) rommar, brukt som mengdemål i matlaging, om lag 1,5 dl
    Døme
    • tilset to kaffikoppar mjøl

kakao

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom tysk Kakao, fransk og spansk cacao; frå nahuatl cacahuatl

Tyding og bruk

  1. heile eller malne frø frå kakaotreet
  2. drikk av kakaopulver, sukker og mjølk
    Døme
    • ein kopp kakao

kaffigrut

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

botnfall av kaffi (1) i kopp eller kjele
Døme
  • spå i kaffigrut

kaffidrøs

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

prat over ein kopp kaffi (2)
Døme
  • i pausen var det kaffidrøs