Avansert søk

Nynorskordboka 6 oppslagsord

kiosk

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom engelsk og fransk, frå tyrkisk ‘paviljong’; opphavleg frå persisk

Tyding og bruk

bu (1, 4) (med opning på éi side) eller lokale i større bygg der det mellom anna blir seld lesestoff og enkelte matvarer
Døme
- gå i kiosken;
- han kjøpte seg is i kiosken
telefonkiosk
Døme
- ringje frå ein kiosk
liten transformatorstasjon;
jamfør transformatorkiosk

nokon

determinativ kvantor

Opphav

norrønt nǫkkurr, samandrege av urnordisk ne-wait-ek-hwarjar ‘ikkje veit eg kven’

Tyding og bruk

ein eller annan, eit eller anna;
ein viss, einkvan;
somme, visse
Døme
- det er nokon som spør etter deg;
- det er noko i vegen med bilen;
- er det nokon kiosk i nærleiken?
- treng du noka ny skjorte?
- finst det noko svar?
- har du vore der nokon gong?
- du må ikkje gå nokon stad!
- eg har ikkje høyrt nokon ting;
- har du nokon som helst grunn til å klage?
- det hende meg noko underleg i går;
- dei kjøpte nokre pærer;
- du kan få nokre få;
- nokre var samde, andre protesterte;
- såg du nokon sauer? Nei, eg såg ikkje nokon
kven som helst (annan);
kvar ein;
alle
Døme
- ho syng så godt som nokon;
- ho arbeidde hardare enn nokon mann
om mengd, omfang, tal, grad eller liknande: ein del, litt;
atskilleg, monaleg
Døme
- i nokon grad;
- er 50 år nokon alder?
- kjøpe noko pærer;
- ha noko pengar;
- ein noko eldre bil;
- det er ikkje noko att av kaka;
- kva er dette for noko?
- noko rart noko;
- det er da enda noko;
- det hjelpte nok noko;
- ho er ikkje noko tess;
- stakken er noko for sid;
- har du sett noko til han?
brukt i utrop med ‘for’
Døme
- for noko tull!
- for nokre bilar dei har!

Faste uttrykk

det er noko med alt
ingen ting er utan lyte
ikkje bli noko av
ikkje hende;
ikkje bli gjennomført
festen vart ikkje noko av
ikkje nokon
ingen
noko av ein
langt på veg ein;
ein nokså stor
han var noko av ein luring;
det er noko av eit mirakel at desse landa aldri har vore i krig med kvarandre
noko til
litt av ein;
ein retteleg
vere noko til kar
nokon ein
ein eller annan
nokon gong
- ein eller annan gong;
  nokosinne
  har du vore der nokon gong?
- brukt i uttrykk for jamføring og forsterking
  beste resultat nokon gong;
  har du nokon gong sett maken?
nokon kvar
alle, dei fleste
slikt kunne hende nokon kvar
vere noko i noko
vere til dels rett
er det noko i det dei seier?
vere noko
ha ein viktig eller sentral sosial posisjon
alle som er noko i musikkbransjen, kom på hagefesten

døgnopen, døgeropen

adjektiv

Tyding og bruk

open (5) heile døgnet

Døme

ein døgnopen kiosk

kioskvare

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

vare som blir seld i kiosk

Døme

sal av kioskvarer som kaffi, brus, sjokolade, aviser og anna

aviskiosk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kiosk (1) der det mellom anna blir selt aviser

telefonkiosk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kiosk til å telefonere i på offentleg stad