Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 67 oppslagsord

gli, glide

glida

verb

Opphav

frå lågtysk; samanheng med glane (2 og glense

Tyding og bruk

  1. røre seg nokså friksjonslaust på eit underlag eller liknande;
    Døme
    • skiene glid (godt, dårleg, bakover);
    • såpa gleid ut av hendene;
    • maten gleid ned;
    • gli bortover isen
    • miste (fot)festet
      • gli (og falle) på isen
  2. flytte seg jamt (og stilt), skride, sige;
    utvikle seg jamt
    Døme
    • skipet gleid forbi, på vatnet, langs land;
    • grunnen gleid ut;
    • ordninga har glidd ut – utarta;
    • døra gleid (sakte) opp;
    • la auga gli over landskapet;
    • dagane, livet gleid;
    • striden, faren, uvêret gleid over – gjekk sakte over;
    • tydingane glid over i kvarandre – har ikkje skarpe grenser;
    • gli inn i faste vanar
  3. gå lett, fungere godt
    Døme
    • (sam)arbeidet, (sam)spelet glid godt;
    • få spelet til å gli

Faste uttrykk

  • gli frå kvarandre
    miste kontakten, bli framande for kvarandre
Artikkelside

rase 2

rasa

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt rasa

Tyding og bruk

  1. (gå i oppløysing og) gli ut eller styrte ned;
    rause nedover
    Døme
    • vegen rasa ut;
    • muren rasa saman
  2. i overført tyding: falle kraftig
    Døme
    • folketalet i bygda rasa nedover
  3. fare vilt fram;
    herje, ståke
    Døme
    • rase rundt i bil;
    • stormen rasar
  4. vere sint;
    skjelle og smelle;
    jamfør rasande (1)
    Døme
    • rase mot styresmaktene;
    • ho gret og rasa

Faste uttrykk

  • rase frå seg
    herje fælt og så falle til ro
    • ungdomane måtte få rase frå seg;
    • stormen har rasa frå seg
Artikkelside

rape 4

rapa

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt hrapa

Tyding og bruk

  1. gli ut, rase ut
    Døme
    • snøen rapte ned av taket
  2. falle ned;
    styrte ned (som stjerneskot)
    Døme
    • det rapte ei stjerne
Artikkelside

prelle av

Tyding og bruk

Sjå: prelle
  1. gli av, bli støytt tilbake
    Døme
    • kulene prella av mot muren
  2. ikkje gjere inntrykk på
    Døme
    • all kritikk prellar av
Artikkelside

prelle

prella

verb

Opphav

frå tysk

Faste uttrykk

  • prelle av
    • gli av, bli støytt tilbake
      • kulene prella av mot muren
    • ikkje gjere inntrykk på
      • all kritikk prellar av
Artikkelside

olje 2

olja

verb

Tyding og bruk

  1. smørje med olje;
    setje inn med olje
    Døme
    • olje ein maskin;
    • vi olja det nye golvet
  2. i overført tyding: få til å gli;
    få til å fungere
    Døme
    • olje samfunnsmaskineriet

Faste uttrykk

  • som eit olja lyn
    i stor fart
Artikkelside

issvoll, issvull

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

ujamt islag, iskul over eit vassig
Døme
  • gli på ein issvoll
Artikkelside

løype 4

løypa

verb

Opphav

norrønt hleypa ‘få til å løpe’, kausativ av hlaupa ‘løpe’

Tyding og bruk

  1. få til å gli eller renne (nedover)
    Døme
    • løype tømmeret ned til fjorden
  2. gli på snø eller is;
    renne, til dømes på ski
  3. få mjølk til å oste seg;
    Døme
    • løype mjølk
  4. gje eit lett oppkok;
    halvsteikje
  5. få til å losne;
    rive av;
    flekkje bork av
    Døme
    • løype never;
    • løype bjørk
Artikkelside

mare 3

mara

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

truleg same opphav som mare (2

Tyding og bruk

gli, sige seint framover
Døme
  • mare seg fram
Artikkelside

loe 3

loa

verb

Opphav

kanskje samanblanding av lode og sloe (2

Tyding og bruk

gli smått fram;
gå sakte, rusle;
drive dank;
gå og lure
Døme
  • båten loa;
  • gå og loe
Artikkelside
Side 1 av 7