Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
10 treff

Bokmålsordboka 6 oppslagsord

bortsett

adverb

Faste uttrykk

  • bortsett fra
    med unntak av
    • alt gikk bra, bortsett fra avslutningen
Artikkelside

bortsette

verb

Betydning og bruk

sette bort
Eksempel
  • arbeidet er bortsatt;
  • barna er bortsatt til fosterforeldre
Artikkelside

bortsett fra

Betydning og bruk

med unntak av;
Eksempel
  • alt gikk bra, bortsett fra avslutningen
Artikkelside

uten

preposisjon

Opphav

norrønt útan, av ut

Betydning og bruk

  1. som ikke har, som mangler
    Eksempel
    • uten tvil;
    • sitte der uten å si noe;
    • de reiste uten meg;
    • greie seg godt uten briller;
    • være uten penger;
    • gå uten strømper
  2. bortsett fra, unntatt
    Eksempel
    • alle uten henne (eller hun)
  3. som konjunksjon i forbindelsen uten at: dersom ikke, med den følge at ikke
    Eksempel
    • han ropte uten at noen brydde seg om det;
    • de ville ikke reise uten at det ble godt vær

Faste uttrykk

  • uten videre
    som en selvfølge
Artikkelside

utenom

preposisjon

Betydning og bruk

  1. forbi, utenfor (og omkring)
    Eksempel
    • kjøre utenom den verste trafikken;
    • en løser ikke problemene ved å gå utenom dem
    • som adverb:
      • gå utenom!
      • det er ikke til å komme utenom – det kan ikke unngås
  2. i tillegg til, bortsett fra, ekstra
    Eksempel
    • det kom et par gjester utenom de innbudte;
    • få 200 kroner utenom den ordinære betalingen

Faste uttrykk

  • ingen vei utenom
    ingen annen mulighet
  • noe utenom det vanlige
    noe sjeldent
Artikkelside

universalarving

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

person som arver et bo i sin helhet bortsett fra ting som er unntatt i testaments form
Artikkelside

Nynorskordboka 4 oppslagsord

bortsett

adverb

Faste uttrykk

  • bortsett frå
    med unntak av
    • dramaturgien fungerer bortsett frå mot slutten av stykket
Artikkelside

bortsett frå

Tyding og bruk

med unntak av;
Sjå: bortsett
Døme
  • dramaturgien fungerer bortsett frå mot slutten av stykket
Artikkelside

utan

preposisjon

Opphav

norrønt útan; av ut

Tyding og bruk

  1. inn frå, innover frå
    Døme
    • utan havet, tunet;
    • utan med stranda – innover stranda
  2. på utsida av
    Døme
    • utan døra
    • særleg som adverb:
      • både innan og utan
  3. ikkje (utstyrt) med, fri for, skild frå
    Døme
    • gå utan hatt;
    • utan mat og pengar;
    • greie seg godt utan (briller, følgje);
    • dei reiste utan han;
    • slå seg utan å gråte;
    • han slo seg utan at han gret;
    • det gjekk, men ikkje utan slit
  4. bortsett frå, utanom
    Døme
    • alle var der utan (m)eg;
    • ho bad alle utan meg;
    • eg reiser ikkje utan at du blir med
  5. som subjunksjon: utan at, ikkje slik at
    Døme
    • han var her utan eg visste det
  6. som subjunksjon: utan at, dersom ikkje
    Døme
    • eg reiser ikkje utan du blir med

Faste uttrykk

  • utan tvil
    tvillaust
  • utan vidare
    beinfram, rett og slett, som ein sjølvsagd ting
Artikkelside

utanom

preposisjon

Tyding og bruk

  1. forbi på avstand, omkring
    Døme
    • segle utanom skjeret;
    • gå utanom problema;
    • dei gjekk utanom han ved tilsetjinga;
    • det er ikkje til å kome utanom – det kan ikkje unngåast, det må gjerast el. hende
  2. Døme
    • ha arbeid utanom heimen;
    • utanom opningstida;
    • ha forhold utanom ekteskapet;
    • det er utanom reglane
  3. i tillegg til, attåt;
    bortsett frå
    Døme
    • vi var tre utanom meg;
    • utanom det som er nemnt;
    • utanom meg er ingen sjuke

Faste uttrykk

  • ingen veg utanom
    uomgjengeleg
  • noko utanom det vanlege
    spesiell, særmerkt
Artikkelside