Avansert søk

Nynorskordboka 9 oppslagsord

kapell

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt kapella, gjennom lågtysk; frå mellomalderlatin capella, diminutiv av capa ‘kappe’, opphavleg ‘kyrkjerom der kappa til Sankt Martin var gøymd’

Tyding og bruk

mindre kyrkje;
sidebygning i kyrkje
Døme
- bygda har berre kapell
- - gravkapell
lite orkester
overbygg av stenger og presenning på lasteplan
Døme
- lastebil med kapell

kanonisere

kanonisera

verb

Opphav

jamfør kanon (

Tyding og bruk

lyse heilag, gjere til helgen
Døme
- Sankt Sunniva er kanonisert til helgen
setje opp som mønster
Døme
- kanonisere meisterverka i norsk film
- brukt som adjektiv:
  ein kritikarrost og kanonisert litteratur

valentinsdag

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Sankt Valentins dag, 14. februar;

i nyare tid: merkedag ein høgtidar kjærleiken

St.

forkorting

Tyding og bruk

forkorting for Sankt, sankt eller Sankta, sankta

sanktveitsdans

substantiv hankjønn

Opphav

eigenleg ‘Sankt Vitus’ dans’, etter helgenen Sankt Vitus som ein trudde kunne hjelpe mot sjukdomen

Tyding og bruk

nervesjukdom som valdar rykkjande, uviljande muskelrørsler i andletet og lemene

sanktpetersfisk

substantiv hankjønn

Opphav

med namnet etter Sankt Peter

Tyding og bruk

piggfinna fisk (, 1) frå Middelhavet og dei varmare delane av Nord-Atlanteren;

Zeus faber

sankthans

substantiv hankjønn

Opphav

eigenleg ‘Sankt Johannes’ dag’

Tyding og bruk

sanktbernhardshund

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

stor hund av ein rase som kjem frå klosteret ved passet Store Sankt Bernhard i Alpane

Døme

sanktbernhardshunden har kvit pels med raudbrune teikningar

sankt

adjektiv

Opphav

latin sanctus

Tyding og bruk

framfor namn på ein helgen: heilag (1); forkorta St.

Døme

Sankt Olav