Avansert søk

Nynorskordboka 8 oppslagsord

vendepunkt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

vendemål
i matematikk: midtpunkt i ei S-forma kurve
i overført tyding: (tids)punkt der noko viser ei klar endring
Døme
- eit vendepunkt i livet;
- 1814 er eit vendepunkt i norsk soge

vendestad

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

katastrofe

substantiv hankjønn

Opphav

frå gresk ‘vendepunkt’

Tyding og bruk

hending som har store øydeleggjande konsekvensar;
omfattande ulykke
Døme
- jordskjelvet var ein katastrofe for landet;
- den største humanitære katastrofen i vår tid
- - flaumkatastrofe
  - hungerkatastrofe
  - naturkatastrofe
ulykkeleg vending;
øydelegging;
samanbrot
Døme
- fotballkampen var ein katastrofe
i litteraturvitskap: avgjerande vending i handlinga i eit litterært verk

krisis

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

i medisin: avgjerande vendepunkt i ein sjukdom;

krise

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

gjennom tysk og fransk; frå gresk krisis ‘avgjerd’

Tyding og bruk

vanskeleg eller farleg situasjon med akutte problem
Døme
- ei krise i verdsøkonomien;
- krise i regjeringssamarbeidet;
- krisa i helsetenesta
akutt psykisk problem;
sterk svinging i sinnstilstanden
Døme
- gå gjennom ei religiøs krise
avgjerande vendepunkt i ein sjukdom
Døme
- pasienten har kome seg over krisa

milestolpe

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

stolpe i vegkanten som viser avstanden (i mil) frå ein viss stad
Døme
- stå attmed ein milestolpe
i overført tyding: viktig hending;
milepæl (2) merkedag (1), vendepunkt (3)
Døme
- vedtaket om folketrygda var ein milestolpe i sosialpolitikken

merkepæl, merkepåle

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

påle som tener til merke
i overført tyding: viktig hending;
vendepunkt (3)

milepæl, milepåle

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

stolpe i vegkanten som viser avstanden (i mil) frå ein viss stad;
milestolpe (1)
i overført tyding: viktig hending, avgjerande augeblikk;
milestolpe (2), merkedag (1), vendepunkt (3)
Døme
- ein milepæl er passert for dette viktige vegprosjektet