Avansert søk

Nynorskordboka 5 oppslagsord

suverenitet

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

sjølvråderett, sjølvstyre
Døme
- landet har full suverenitet
rett til å utøve styremakt over eit område eller eit folk;
overhøgd (1)
Døme
- Noreg har suverenitet over Svalbard
stor dugleik;
meisterskap (1)
Døme
- syne suvereniteten sin med det gode resultatet

sjølvstende

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

det å vere sjølvstendig;

suverenitet (1)

Døme

barna utviklar større sjølvstende når dei blir eldre;
dei kjempa for nasjonalt sjølvstende

fridom

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

det å ha rett og høve til å gjere, seie og tenkje som ein ynskjer, utan band, restriksjonar eller tvang
Døme
- ha fridom til å velje;
- fridom under ansvar;
- striden for politisk fridom;
- fridom til å røyste;
- demokratiet er ein heilskap av fridomar og rettar
- - handlefridom
  - prentefridom
  - rørslefridom
  - trusfridom
sjølvstende, suverenitet (1);
jamfør fridomsdag og fridomskamp
Døme
- folket mista fridomen sin;
- landet fekk att fridomen sin
det å ikkje vere i fangenskap;
høve til å ferdast fritt
Døme
- eit liv i fridom
det å vere utan;
det å sleppe
Døme
- fridom frå naud;
- fridom frå skulegang
- - ansvarsfridom

overhøgd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

øvste styresmakt, særleg over eit land eller eit folk;
overherredøme, suverenitet
større høgd som ytre køyrefeltet i ein vegsving eller ytre skjena i ei banekurve har fått for å motverke sentrifugalkrafta under køyring

overherredøme, overherredømme

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

øvste styresmakt, særleg over eit land eller eit folk;

overhøgd (1), suverenitet (1)