Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 26 oppslagsord

struktur

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin av struere ‘byggje, ordne’

Tyding og bruk

  1. måte som noko er sett saman, bygd opp på (av ulike smådelar);
    Døme
    • djupstruktur;
    • overflatestruktur;
    • samfunnsstruktur;
    • ei bergart med krystallinsk struktur;
    • strukturen i eit atom
  2. geologisk lag
    Døme
    • finne ein ny struktur i Nordsjøen med både gass og olje

navigasjon

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin , opphavleg ‘sjøreise’

Tyding og bruk

  1. lære om korleis ein finn posisjonen og leia for eit skip eller eit fly;
    kunsten å navigere (1)
  2. det å navigere (3) i ein digital struktur
    Døme
    • navigasjon på internett

navigere

navigera

verb

Opphav

frå latin , av navis ‘skip’ og agere ‘bevege framover’

Tyding og bruk

  1. styre skip, fly eller anna fartøy
    Døme
    • navigere i ureint farvatn
  2. finne posisjonen og leia for
    Døme
    • trekkfuglar kan navigere etter stjernene;
    • navigere utan GPS
  3. flytte seg i ein digital struktur
    Døme
    • med musa kan du navigere deg fram
  4. handle slik at ein oppnår det ein ynskjer
    Døme
    • leiarar må navigere klokt
  5. finne fram, orientere seg
    Døme
    • navigere i informasjonsjungelen

metamorf

adjektiv

Opphav

av meta- og -morf

Tyding og bruk

om bergart: som er endra i struktur på grunn av skiftingar i trykk og temperatur inne i jordskorpa

mafia

substantiv hankjønn

Opphav

frå italiensk

Tyding og bruk

  1. kriminell organisasjon med hierarkisk struktur og hard indre justis som driv ulovlege verksemder og ofte bruker vald for å halde kontrollen over eit visst område, først kjend frå Sicilia
    Døme
    • mafiaen i New York
  2. gruppe som har stor makt og bruker ufine metodar
    Døme
    • mafiaen i platebransjen

hierarkisk

adjektiv

Tyding og bruk

som kjenneteiknar eit hierarki (1)
Døme
  • ein hierarkisk struktur
  • brukt som adverb
    • ein hierarkisk oppbygd organisasjon

demokratisk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. Døme
    • demokratisk samfunn;
    • demokratisk utvikling;
    • demokratiske val
  2. med prinsipp om demokrati (3) og rettferd
    Døme
    • demokratisk sinnelag;
    • ein demokratisk struktur der alle deltek

ferritt

substantiv hankjønn

Opphav

av latin ferrum ‘jern’

Tyding og bruk

  1. sambinding av jernoksid med magnetiske eigenskapar som blir brukt i elektroniske komponentar
  2. struktur jern eller jernlegeringar kan ha

persistent

adjektiv

Opphav

frå latin, jamfør persistere

Tyding og bruk

  1. som ikkje endrar form eller struktur;
    som held seg uendra;
    Døme
    • ei persistent miljøgift

fleirledda, fleirleda

adjektiv

Tyding og bruk

som har fleire ledd
Døme
  • ein fleirledda struktur;
  • fleirledda personnamn