Avansert søk

Nynorskordboka 4 oppslagsord

stele 2

stela

verb

kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt stela

Tyding og bruk

ta noko løynleg og uløyves som høyrer andre til;
naske, tjuve
Døme
- stele ein bil;
- stele varer i butikken;
- stele ein idé frå nokon;
- stele som ein ramn
- drive med tjuvskap
  han både stal og laug
binde, fare med, ta opp
Døme
- tillitsverva stel mykje tid;
- dei store vindauga stel mykje varme om vinteren
lure (seg til)
Døme
- stele eit kyss;
- stele seg til å gjere noko
- stiltre
  stele seg ut bakvegen
- i perfektum partisipp:
  stolne augekast – løynlege

kasse

substantiv hankjønn eller hokjønn

Opphav

gjennom tysk, frå italiensk; av latin capsa, samanheng med capere ‘ta, romme’

Tyding og bruk

(oftast firkanta) behaldar av tre, metall, plast eller liknande av varierande storleik;
stor øskje
Døme
- ei kasse øl;
- dei pakka bøkene i kasser
- - fuglekasse
  - sandkasse
  - vedkasse
noko som minner om formen av ei kasse
Døme
- bilen er ei gammal kasse;
- bydelen er berre store kasser av betong
noko som omgjev eller beskytter noko
- - brystkasse
  - motorkasse
  - urkasse
rom eller stad for inn- og utbetalingar i butikk, bank, kontor eller liknande
Døme
- sitje i kassa
forråd av pengar;
kassaapparat, pengeskrin
Døme
- ho tel opp kassa;
- dei stal av kassa
middel eller fond for medlemene i ein institusjon eller til samfunnsføremål
- - streikekasse
  - trygdekasse

Faste uttrykk

ebbe i kassa
lite pengar;
pengemangel
det er ebbe i kassa, så det var ikkje pengar til røyk
per/pr. kasse
- som har penger
- som føler seg i form;
  som er i orden
  ho kjenner seg ikkje per kasse i dag;
  uttalen er ikkje heil per kasse;
  ho er alltid per kasse når det gjeld mote
spytte i kassa
gje økonomisk støtte;
betale
fleire investorar spytta i kassa for å sikre det lokale museet

kulturskatt

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

bygning, gjenstand, tradisjon eller liknande med stor historiske og kulturell (1) verdi

Døme

språket vårt er ein kulturskatt;
tjuvar stal viktige kulturskattar frå museet

u.å.

forkorting

Tyding og bruk

for utan år(stal) (om utgjeve skrift)