Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 10 oppslagsord

nydeleg

adjektiv

Opphav

frå lågtysk ‘behageleg’, påverka av nyte

Tyding og bruk

  1. Døme
    • maten var nydeleg;
    • kakene såg nydelege ut
  2. svært pen;
    vakker, skjønn
    Døme
    • for ein nydeleg unge;
    • vêret var nydeleg;
    • eit nydeleg landskap
  3. veldig bra;
    Døme
    • ein nydeleg prestasjon;
    • skåringa hans var nydeleg
  4. brukt ironisk for å uttrykkje skepsis eller mild kritikk
    Døme
    • du er meg ein nydeleg ein;
    • for eit nydeleg vêr!
Artikkelside

pudder

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå fransk; av latin pulvis ‘pulver’

Tyding og bruk

  1. finkorna pulver
  2. hudfarga kosmetisk pulver til å dekkje huda med
    Døme
    • leggje pudder med ein stor kost
  3. kortform av puddersnø
    Døme
    • det var ein nydeleg dag på fjellet med pudder og sol
Artikkelside

nypete

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Døme
  • nypeteen har ein nydeleg raud farge
Artikkelside

nellik

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk negelken, opphavleg ‘liten nagle’ (på grunn av forma på kryddernellik); tydinga ‘plante’ fordi lukta av blomstrane minner om kryddernellik

Tyding og bruk

  1. Døme
    • gløggen er smaksett med nellik og kanel
  2. plante med frynsete kronblad av slekta Dianthus
    Døme
    • ein bukett rosa nellikar
  3. brukt nedsetjande: fyr (1, pode (1
    Døme
    • du er meg jammen ein nydeleg nellik
Artikkelside

havutsikt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

utsikt (1) over havet
Døme
  • hotellrommet hadde ei nydeleg havutsikt
Artikkelside

harmonisering

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. Døme
    • ei nydeleg harmonisering av songen
  2. det å samordne eller få til å stemme overeins
    Døme
    • harmonisering av prisane
Artikkelside

deilig, deileg

adjektiv

Opphav

av lågtysk degelich ‘dugande’, av dege ‘trivsel’; frå bokmål

Tyding og bruk

  1. svært komfortabel;
    nydeleg, god
    Døme
    • ein deilig sommardag;
    • det er deilig å sove lenge;
    • ete ein deilig middag;
    • det hadde vore deilig med ein ferie
  2. Døme
    • du har så deilig kropp!
Artikkelside

arrangement

substantiv inkjekjønn

Uttale

arangsjemangˊ

Opphav

frå fransk; sjå arrangere

Tyding og bruk

  1. Døme
    • eit lukka arrangement;
    • gå på eit ungdomskulturelt arrangement
  2. det å arrangere;
    Døme
    • stå for arrangementet av ein fest
  3. (varig) ordning;
    måte som noko er arrangert eller ordna på
    Døme
    • kome fram til eit arrangement;
    • eit nydeleg arrangement av blomstrar
  4. i musikk: utgåve av eit musikkstykke for ei viss besetning;
    Døme
    • framføre ein komposisjon i eit arrangement for kor og orkester
Artikkelside

suppe 1

substantiv hokjønn

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

  1. flytande matrett kokt til dømes på frukt, grønsaker eller kjøt;
    • fiskesuppe;
    • havresuppe;
    • sagosuppe;
    • tomatsuppe;
    • koke suppe;
    • hår i suppa – sjå hår (1)
    • vegen var ei einaste suppe i teleløysinga;
    • ei nydeleg suppe – smørje;
    • heile suppa – alt saman, heile greia

Faste uttrykk

  • koke suppe på
    òg: gjere noko ut av inkje, tvære ut (noko)
Artikkelside

ballade 1

substantiv hankjønn

Uttale

balaˋde

Opphav

gjennom fransk frå provençalsk ballada ‘dans(evise)'

Tyding og bruk

  1. episk-lyrisk dikt frå mellomalderen;
  2. langsam, roleg melodi til ballade (1, 1)
  3. langsamt, roleg musikkstykke eller moderne vise innanfor pop, rock eller liknande
    Døme
    • ein nydeleg ballade
Artikkelside