Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 83 oppslagsord

leddsetning, ledsetning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

setning som er eit ledd i ei anna setning;

jamfør heilsetning

Faste uttrykk

adjektivisk leddsetning
leddsetning som fungerer som eit adjektiv
adverbial leddsetning
leddsetning som fungerer som eit adverbial (1
nominal/substantivisk leddsetning
leddsetning som fungerer som eit nominal (1

Artikkelside

samanlikningssetning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

leddsetning som blir innleidd med ein samanlikningssubjunksjon, og der innhaldet blir samanlikna med innhaldet i heilsetninga

Artikkelside

relativsetning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

adjektivisk leddsetning, i regelen innleidd med subjunksjonen som

Artikkelside

at

subjunksjon

Opphav

norrønt at, truleg av þat ‘det’

Tyding og bruk

innleier ei leddsetning som gjev ei indirekte framstilling, som svarer til ei forteljande hovudsetning
Døme
- han sa at det regna;
- ho klagar over at prisane er så høge;
- presidenten sa at alle måtte gjere sitt for landet;
- mange meiner at levestandarden er høg nok
innleier ei skildring eller forklaring av ordet eller frasen som står rett før
Døme
- det at han alltid kjem for seint, er veldig irriterande;
- det faktum at feila ikkje vart avdekka, er eit problem;
- politikken er basert på at oljeprisen skulle auke
innleier ei leddsetning der det er formelt subjekt i oversetninga
Døme
- det er trist at ho ikkje kan kome i helga;
- det viste seg at dromedaren allereie hadde rømt frå dyreparken
innleier ei samanlikningssetning etter enn (1 eller som (2
Døme
- det er betre at folk syklar, enn at dei køyrer bil;
- eg veit ikkje meir om henne enn at ho liker å springe;
- vi kan ikkje late som at fotball ikkje er styrt av profitt
innleier ei leddsetning som uttrykkjer følgje;
så (4, 2)
Døme
- det gjekk så fort at det kila i magen;
- han vart så glad at han dansa;
- dei vart så forseinka at dei ikkje rakk flyet
innleier ei leddsetning som uttrykkjer følgje, måte, føremål eller årsak, ofte saman med ein annan subjunksjon eller preposisjon;
jamfør etter at, for at, slik at, sånn at og utan at
Døme
- eg er glad at vi har felles interesser;
- konserten gjekk så bra at dei skal spele fleire
brukt i utrop
Døme
- at du vågar!
- at du kunne vere så dum!
- dei er så fine, at!

Artikkelside

oversetning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i filosofi: den av dei to føresetnadene i ein syllogisme som inneheld hovudomgrepet
i språkvitskap: setning som ei leddsetning beinveges er ein del av (som setningsledd eller del av eit setningsledd);
jamfør heilsetning

Artikkelside

kvifor, korfor

adverb

Opphav

jamfør norrønt fyrir hví, hvar fyrir; jamfør kvi (

Tyding og bruk

av kva grunn eller årsak
Døme
- kvifor gjorde du det?
innleier ei leddsetning
Døme
- eg spør kvifor ho gjorde det;
- han lurte på kvifor dei ikkje kom