Avansert søk

8 treff

Nynorskordboka 8 oppslagsord

karbonatom

substantiv inkjekjønn

eter

substantiv hankjønn

Opphav

av gresk aither ‘øvre luftlag’

Tyding og bruk

  1. stoff som ein før tenkte seg fylte himmelrommet
    Døme
    • teoriar om rørsla til jorda gjennom eteren
  2. i bunden form eintal: luftrommet der signal frå radio og fjernsyn flyttar seg frå sendar til mottakar;
    samnemning for radio og fjernsyn;
    Døme
    • sende reklame over eteren;
    • ein artist som vart mykje spela på eteren;
    • få med seg nyheitene på eteren;
    • på eteren fortel ei gammal dame frå tida då ho var ung
  3. organisk sambinding der eit oksygenatom er bunde saman med to karbonatom
  4. fargelaus, svært brennbar væske med karakteristisk lukt som tidlegare vart brukt til narkose;
    Døme
    • eteren vart introdusert som narkosemiddel på midten av 1800-talet

metylen

substantiv inkjekjønn

Opphav

frå fransk; av gresk methy ‘vin’

Tyding og bruk

toverdig (1) gruppe av atom (1) med eitt karbonatom og to hydrogenatom som finst i mange organiske sambindingar

metyl

substantiv inkjekjønn

Opphav

jamfør metylen

Tyding og bruk

einverdig (1) gruppe av atom (1) med eitt karbonatom og tre hydrogenatom som finst i mange organiske sambindingar

syklisk

adjektiv

Opphav

av syklus

Tyding og bruk

som går i rundgang;
som regelbunde kjem attende

Faste uttrykk

  • sykliske sambindingar
    i kjemi: organiske sambindingar der molekyla inneheld eit ringforma skjelett av karbonatom;
    til skilnad frå alifatiske sambindingar; jamfør alifatisk

pentan

substantiv inkjekjønn

Opphav

av penta- og -an (2

Tyding og bruk

i kjemi: alkan med fem karbonatom

alken 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

samanheng med alkali

Tyding og bruk

hydrokarbon med ei dobbeltbinding mellom to karbonatom

alifatisk

adjektiv

Opphav

av gresk aleipha(r), genitiv aleiphatos ‘olje, feitt’

Tyding og bruk

i kjemi: med karbonatom bundne i opne kjeder
Døme
  • alifatiske sambindingar