Avansert søk

Nynorskordboka 10 oppslagsord

jomfru Maria

Tyding og bruk

Jesu mor;

Sjå: jomfru

jomfru

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt jungfrú, jumfrú; frå lågtysk ‘ung frue, adelsdame’

Tyding og bruk

eldre nemning for ung, ugift kvinne
Døme
- ei ung, vakker jomfru
person som ikkje har hatt samleie (før: særleg om kvinne)
Døme
- ho var ugift, men ikkje jomfru;
- han sa han var jomfru
reiskap til å stampe gatestein og vegfyll med
i astrologi: person som er fødd i stjerneteiknet Jomfrua (mellom 23. august og 22. september)
Døme
- jomfruer har evne til å finne praktiske løysingar

Faste uttrykk

gammal jomfru
eldre, ugift kvinne;
peparmøy
jomfru Maria
Jesu mor

frue

substantiv hokjønn

Opphav

seint norrønt frú, frúa, frúva; frå gammalengelsk , same opphav som Frøya

Tyding og bruk

gift kvinne, kone (1), hustru
Døme
- ho er vorten fin frue no;
- dokteren og frua;
- herr Hansen med frue;
- er frua inne?
- - nabofrue
i tiltale til gift eller ugift kvinne;
jamfør fru
Døme
- ver så god, frue
om eldre forhold: høgboren, gjæv kvinne;
husfrue;
herskarinne

Faste uttrykk

vår frue
jomfru Maria

vår frue

Tyding og bruk

jomfru Maria;

Sjå: frue

mariabilete, mariabilde

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

kunstnarleg framstilling av jomfru Maria

mariadyrking

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

dyrking av jomfru Maria

madonnabilete, madonnabilde

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

bilete som framstiller jomfru Maria

jomfrufødsel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

fødsel utan befrukting føreåt, særleg om Jesu fødsel (fødd av jomfru Maria)

himmeldronning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

i romersk-katolsk språkbruk: jomfru Maria

madonna

substantiv hokjønn

Opphav

frå italiensk , opphavleg ‘mi dame, herskerinne’

Tyding og bruk

(bilete eller skulptur av) jomfru Maria

Døme

madonna med barnet