Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 6 oppslagsord

hever

adjektiv

Opphav

av havre

Tyding og bruk

særleg om bygg: blanda med havre
Døme
  • kornet er hevert;
  • åkeren er hever

heve, hevje

heva, hevja

verb

Opphav

norrønt hefja, truleg av tysk heben; jamfør dansk hæve

Tyding og bruk

  1. setje høgare;
    lyfte
    Døme
    • heve glaset;
    • heve taktstokken;
    • heve taket;
    • heve blikket
  2. gjere betre;
    styrke, auke
    Døme
    • heve nivået
    • brukt som adjektiv:
      • få ein hevd levestandard
  3. få utbetalt
    Døme
    • heve løn;
    • heve ein sum i banken
  4. gjere slutt på;
    oppheve, annullere, bryte
    Døme
    • heve ein kontrakt;
    • heve trulovinga;
    • heve møtet

Faste uttrykk

  • heve augebryna
    syne skeptisk undring
  • heve seg
    stige
    • deigen hever seg;
    • brystet hevde seg;
    • landet har hevt seg etter istida;
    • dei høge toppane hever seg over slettelandet
  • heve seg over
    ikkje bry seg om
    • han hevde seg over folkesnakket
  • heve stemma
    snakke høgare
  • heve taffelet
    ende måltidet
  • kjenne seg hevd over
    • kjenne seg betre enn
      • han kjende seg hevd over mengda
    • meine at reglar, normer og liknande ikkje gjeld ein sjølv
      • dei kjende seg hevde over lov og styresmakter
  • med hevd hovud
    stolt, sjølvmedviten
  • på tå hev
    • på tærne
      • stå på tå hev
    • i skjerpa, vaken tilstand
      • spelarane var på tå hev frå kampstart
  • vere hevd over
    • vere upåverka av
      • ho er hevd over kritikk;
      • dei er hevde over slike løyer
    • ikkje vere til å ta feil av
      • dette er hevt over all tvil

heve seg

Tyding og bruk

stige;
Sjå: heve
Døme
  • deigen hever seg;
  • brystet hevde seg;
  • landet har hevt seg etter istida;
  • dei høge toppane hever seg over slettelandet

deig

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt deig opphavleg ‘noko elta, forma’

Tyding og bruk

jamn masse av smådelte ingrediensar, væske og andre tilsetjingsstoff;
rørt eller knadd masse til baking, steiking eller liknande
Døme
  • deig til gjærbakst;
  • kna deig;
  • la deigen kvile til neste dag;
  • deigen hever seg

haukete

adjektiv

Tyding og bruk

i politikk: med aggressiv haldning, ofte i økonomiske og utanrikspolitiske saker;
til skilnad frå duete
Døme
  • bankane hever renta etter haukete fråsegn;
  • signala tyder på ein meir haukete utanrikspolitikk

hevert

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk hever; av heve

Tyding og bruk

  1. U-forma røyr til å tappe væske ut av eit kjerald med
  2. glasrøyr, utvida på midten, til å ta ut små væskemengder med;