Avansert søk

15 treff

Nynorskordboka 15 oppslagsord

fødselsdag

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

årsdag for fødselen til nokon;
Døme
  • ha fødselsdag 2. mai;
  • feire fødselsdagen sin;
  • få gåver på fødselsdagen

år 3

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt ár

Tyding og bruk

  1. tidsrom som om lag svarer til krinsløpet til jorda rundt sola, tidsrom på 365 dagar (i skotår 366 dagar), rekna frå nyttår til nyttår;
    Døme
    • året er inndelt i tolv månader;
    • i byrjinga av året;
    • vente til neste år;
    • i året 2024;
    • tene 700 000 i året;
    • modellen er ny av året;
    • produksjonen har synt ei auke dette året
  2. tidsrom på tolv månader (brukt som mål for tid og alder)
    Døme
    • ho er 20 år gammal;
    • han vart verande der eit heilt år;
    • det er to år til ho skal gå av;
    • det er mange år sidan vi såg kvarandre;
    • eit par års tid;
    • gjennom åra;
    • i unge år;
    • ein blir eldre for kvart år som går
  3. år (3, 1) med omsyn til avling, verksemd eller visse naturfenomen
    Døme
    • eit godt år for jordbruket
  4. tid innanfor eit tidsrom på tolv månader da ei viss verksemd er i gang;
    jamfør skuleår (1)

Faste uttrykk

  • dra på åra
  • fylle år
    ha fødselsdag
  • førre året
    året som var;
    i fjor;
    forkorta f.å.
    • ein liten nedgang samanlikna med førre året
  • i år
    dette kalenderåret
    • han blir sju år i år
  • med åra
    etter som åra går;
    med alderen
    • bli klokere med åra;
    • ein blir ikkje yngre med åra
  • oppe i åra
    forholdsvis gammal
  • til års
    • oppe i årene;
      eldre, gammal
      • han er noko til års;
      • ein noko til års komen mann
    • til neste år
      • allereie til års kan de skje
  • år etter år
    i mange år;
    i årevis
  • år og dag
    lang tid
    • det er år og dag sidan eg såg han
  • år om anna
    eit og anna år
  • år ut og år inn
    i mange år
  • året rundt
    heile året

åremål, årmål

substantiv inkjekjønn

Opphav

etter lågtysk; av år (3 og mål (1

Tyding og bruk

  1. førehandsavtalt tidsrom som eit tilsetjings- eller leigeforhold skal gjelde for
    Døme
    • eit åremål på seks år;
    • leige på åremål;
    • vere tilsett på åremål
  2. årsdag, til dømes fødselsdag;
    jamfør åremålsdag

fylle år

Tyding og bruk

ha fødselsdag;
Sjå: år

bursdag

substantiv hankjønn

Opphav

kortform av gebursdag

Tyding og bruk

  1. årsdag for fødselen til ein person;
    Døme
    • feire bursdag;
    • han har bursdag i morgon
  2. Døme
    • ho bad alle venene i bursdagen sin

fødselsnummer

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

identifikasjonsnummer på elleve siffer for personar busette i Noreg, dei seks første for fødselsdag, fødselsmånad og fødselsår, dei fem siste for personnummer (1)

fødselsdagsbarn

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

person som har fødselsdag;

hundreårs

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som varer eller har vart i 100 år;
    Døme
    • fleire hundreårs arbeid;
    • 100-års tradisjonar
  2. som er 100 år gammal;
    Døme
    • ei hundreårs gammal eik;
    • 100-års fødselsdag

femtiårs

adjektiv

Tyding og bruk

Døme
  • femtiårs kvinne, fødselsdag, ekteskap

fødselsdagspresang

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

presang til person som har fødselsdag;