Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
629 treff

Nynorskordboka 629 oppslagsord

da 1

symbol

Tyding og bruk

symbol for deka-
Artikkelside

da 2, då 2

subjunksjon

Opphav

norrønt þá

Tyding og bruk

  1. innleier ei leddsetning som uttrykkjer at noko skjedde på eit tidlegare tidspunkt;
    på den tida (i fortida) som
    Døme
    • da morgonen kom, regna det;
    • den dagen da han kom, var vi ikkje heime;
    • da han ikkje kom tilbake frå fjelltur, vart vi redde
  2. innleier ei leddsetning som uttrykkjer årsak;
    sidan, ettersom
    Døme
    • da eg er sjuk, kan eg ikkje kome;
    • da det ikkje regnar, kan vi gå tur
Artikkelside

da 3, då 3

adverb

Opphav

norrønt þá

Tyding og bruk

  1. på den tida (særleg om fortid)
    Døme
    • da var Noreg enno ufritt;
    • frå da av vart alt betre
  2. deretter, så
    Døme
    • da kom dei til eit hus
  3. om tidspunkt i framtida
    Døme
    • da skal det bli moro
  4. i så fall, i den samanhengen
    Døme
    • da blir det verre;
    • korleis da?
    • Noreg, og da særleg Sørlandet
  5. Døme
    • det gjekk da bra;
    • eg trur da det;
    • det er da lett
  6. i utrop og som svar på tiltale
    Døme
    • enn du da?
    • kom da!
    • jau da;
    • fy da!
  7. brukt forsterkande
    Døme
    • no har eg da endeleg fått vite det;
    • høyr, da!

Faste uttrykk

  • der og da
    på den staden og det tidspunktet som kjem fram av samanhengen
    • det hende der og da;
    • der og da bestemte vi oss for å bli med
  • no og da
    stundom, av og til
  • så da, så
    brukt for å markere at ein har grunn for å uttrykkje seg slik ein gjer
Artikkelside

stortid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tid da nokon eller noko har gode tider;
stordomstid
Døme
  • nærradioen si stortid på 1980-talet
Artikkelside

stormnatt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

natt da det blæs storm (1)
Artikkelside

stordomstid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. strålande, ærefull tid;
    stortid
    Døme
    • eit minnesmerke frå stordomstida til Noreg
  2. tid da nokon eller noko spelar ei stor rolle eller har gode tider
    Døme
    • første verdskrigen var ei stordomstid for spekulantar
Artikkelside

utgjord

adjektiv

Tyding og bruk

som om det var avgjort av lagnaden;
forheksa, fortrolla;
forbaska, ergerleg
Døme
  • det er som det var utgjort;
  • det var da utgjort at dette skulle hende;
  • ein utgjord dag
Artikkelside

spelesesong

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

sesong (1) da teatra spelar eller serien i ein idrett går føre seg
Artikkelside

sprøyte 1

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. reiskap til å sprøyte (2, 1) med
    Døme
    • vi brukt sprøyte da huset skulle målast
  2. reiskap til å injisere medikament eller liknande med
    Døme
    • setje ei sprøyte med roande medisin
  3. Døme
    • pasienten fekk ei sprøyte med adrenalin
Artikkelside

vere ute av seg

Tyding og bruk

kjenne sterke kjensler av sorg, fortviling eller liknande;
Sjå: ute
Døme
  • ho var heilt ute av seg av sorg;
  • eg vart heilt ute av meg da hunden min forsvann
Artikkelside