Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
22 treff

Nynorskordboka 22 oppslagsord

alen 1

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt alin, ǫln, eigenleg ‘underarm’

Tyding og bruk

  1. gammalt lengdemål
    Døme
    • ei norsk alen = 0,6275 m

Faste uttrykk

  • alen av same stykke
    (ein eller fleire) av same slaget, ikkje betre enn resten
Artikkelside

alen 2

adjektiv

Opphav

av al (1

Tyding og bruk

alveda, malmen
Døme
  • ein alen stokk
Artikkelside

ale 2

ala

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

norrønt ala

Tyding og bruk

  1. fø (opp, fram);
    jamfør avle (2
    Døme
    • ale opp krøter;
    • ale seg til ei ny ku
  2. dyrke fram
    Døme
    • ale frukttre

Faste uttrykk

  • ale fram
    fø, dyrke eller avle fram
    • ale fram tomatar;
    • ale fram ein ny sauerase
  • ale på
    • fø på
      • denne kalven er ikkje noko å ale på
    • tenkje (ut), bryggje på;
      planleggje
      • ale på hemn
  • ale til seg
    lokke til seg
Artikkelside

elje

elja

verb
kløyvd infinitiv: -a

Opphav

av ale (2

Tyding og bruk

ale, fostre (opp)
Døme
  • elje opp dyr
Artikkelside

al 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt aðal ‘ibuande natur’; same opphav som adel

Tyding og bruk

  1. kjerneved (av furu);
    til skilnad frå geite
    Døme
    • det er god al i stokken
  2. i overført tyding: godt to (2, 2)
    Døme
    • det er al i guten
Artikkelside

ale 1

substantiv hankjønn

Uttale

eil

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

overgjæra øl (3, 1) med fruktig smak
Artikkelside

stamfisk

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

fisk som blir fanga eller alen opp til kunstig formering i oppdrett
Artikkelside

stolpe 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt stolpi

Tyding og bruk

  1. (fastståande) stokk;
    påle, tjukk stong
    Døme
    • gjerdestolpe;
    • grindstolpe;
    • lyktestolpe;
    • telefonstolpe;
    • bruke berre impregnerte stolpar
    • målstong
      • skotet gjekk i stolpen og inn
    • loddrett stokk i bindingsverk
      • svalvegger av stavverk med dekorativt utforma stolpar på hjørna
  2. oppståande stykke, til dømes merke i ei uniformslue, søyle i eit diagram, loddrett strekfigur i stoff, hekle- eller strikkearbeid
    Døme
    • ei skjorte med stolpe i halsen
  3. (ledd som er ei) måleining i målband brukt på storfe
    Døme
    • ein stolpe er ¹⁄₃₂ av ei alen
Artikkelside

olboge 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt ǫl(n)bogi, al(n)bogi; av alen (1 og boge

Tyding og bruk

  1. midtre ledd på armen
    Døme
    • støyte olbogen;
    • krabbe på kne og olbogar
    • del av erm som dekkjer olbogen
      • slite hol på olbogen
  2. del av erm som dekkjer olbogen
    Døme
    • slite hol på olbogen
  3. røyrstykke forma som ein olboge (1, 1);
    jamfør kne (5)

Faste uttrykk

  • ha spisse olbogar
    kome seg fram;
    vere frekk og pågåande;
    gjere karriere utan å ta omsyn til andre
Artikkelside

alnebrei

adjektiv

Tyding og bruk

éi alen (1, 1) brei
Artikkelside
Side 1 av 3