Avansert søk

Vanleg søk

Nynorskordboka 9 oppslagsord

St.

forkorting

Tyding og bruk

forkorting for sankt og sankta

Døme

St. Frans av Assisi;
St. Birgitta

Artikkelside

sanktveitsdans

substantiv hankjønn

Opphav

opphavleg ‘Sankt Vitus’ dans’, etter helgenen Sankt Vitus som ein trudde kunne hjelpe mot sjukdomen

Tyding og bruk

utdatert nemning på nervesjukdom som valdar rykkjande, uviljande muskelrørsler i andletet og lemene

Artikkelside

sanktbernhardshund

substantiv hankjønn

Opphav

førsteleddet etter klosteret ved passet Store Sankt Bernhard i Alpane der hunderasen kjem frå

Tyding og bruk

stor hund som har kvit pels med raudbrune teikningar

Artikkelside

sankt

adjektiv

Opphav

av latin sanctus

Tyding og bruk

brukt framfor namn på ein helgen: heilag;

forkorta St.

Døme

Sankt Olav

Artikkelside

kapell

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt kapella, gjennom lågtysk; frå mellomalderlatin capella, diminutiv av capa ‘kappe’, opphavleg ‘kyrkjerom der kappa til Sankt Martin var gøymd’

Tyding og bruk

mindre kyrkje;
sidebygning i kyrkje
Døme
- bygda har berre kapell
- - gravkapell
lite orkester
overbygg av stenger og presenning på lasteplan
Døme
- lastebil med kapell

Artikkelside

valentinsdag

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

Sankt Valentins dag, 14. februar;

i nyare tid: merkedag ein høgtidar kjærleiken

Artikkelside

kanonisere

kanonisera

verb

Opphav

jamfør kanon (

Tyding og bruk

lyse heilag, gjere til helgen
Døme
- Sankt Sunniva er kanonisert til helgen
setje opp som mønster
Døme
- kanonisere meisterverka i norsk film
- brukt som adjektiv:
  ein kritikarrost og kanonisert litteratur

Artikkelside

sanktpetersfisk

substantiv hankjønn

Opphav

etter namnet Sankt Peter

Tyding og bruk

opptil 65 cm lang fisk med samantrykt kroppsform og høg ryggfinne med piggar;

Zeus faber

Artikkelside

sankthans

substantiv hankjønn

Opphav

opphavleg ‘Sankt Johannes’ dag’

Tyding og bruk

minnedag for Johannes døyparen, 24. juni;

jonsok

Artikkelside