Avansert søk

Eitt treff

Nynorskordboka 14 oppslagsord

lever

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt lifr

Tyding og bruk

stor kjertel som skil ut gall (1, 1)
Døme
  • ha småsei og lever til middag;
  • levra bryt ned alkohol

Faste uttrykk

  • frisk på levra
    kvik, opplagd, lystig
  • snakke rett frå levra
    seie rett ut det ein meiner
    • ho snakkar alltid rett frå levra

gallbær, gallebær

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gall (1, fordi bæra smakar bittert

Tyding og bruk

slekt av giftige klatreplanter i graskarfamilien med tjukk, kvit rot, hårete stengel og handflika blad;
Bryonia

gallmidd, gallemidd

substantiv hankjønn

Opphav

av gall (2

Tyding og bruk

midd som valdar misvekst på planter;
Eriophyidae

gallblære, galleblære

substantiv hokjønn

Opphav

av gall (1

Tyding og bruk

pose som gall frå levra samlar seg i før det går over i tarmen

gallsjuke, gallesjuke

substantiv hankjønn eller hokjønn

gallsykje, gallesykje

substantiv hokjønn

Opphav

av gall (1

Tyding og bruk

  1. (no sjeldan) sjukdom i levra eller gallgangane;
  2. munn- eller meltingssjukdom hos fe;

gallstein, gallestein

substantiv hankjønn

Opphav

av gall (1

Tyding og bruk

unormal danning av steinliknande klump eller korn i gallblære eller gallegangar

gall 1

substantiv inkjekjønn

galle 1

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt gall; samanheng med gul (2

Tyding og bruk

  1. gulgrøn, bitter meltingsvæske som blir utskild frå levra
  2. i overført tyding: bitre kjensler
    Døme
    • han auste ut bitterheit og gall

Faste uttrykk

  • eiter og galle
    vondlyndt tale eller åtferd;
    sinne (1, beiskleik
    • spy ut eiter og galle som har bygd seg opp over lang tid;
    • ein kommentar full av eiter og galle
  • spy gall
    tømme or seg allslags vondord

gallsott, gallesott

substantiv hokjønn

galleple, galleeple

substantiv inkjekjønn

Opphav

av gall (2

Tyding og bruk

misvekst på blada på planter eller tre valda av snyltarar

gallgang, gallegang

substantiv hankjønn

Opphav

av gall (1

Tyding og bruk

utførselsgang der gallet går frå gallblæra og ut i tolvfingertarmen