Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 201 oppslagsord

kvarmannsen

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør kvarmann

Tyding og bruk

kven som helst;
Døme
  • kvarmannsen har neppe råd til ein yachttur
Artikkelside

kanselliråd

substantiv hankjønn

Opphav

jamfør råd (2

Tyding og bruk

om eldre forhold: embetsmann i kanselliet
Artikkelside

rådspørje

rådspørja

verb
kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

spørje til råds, be om råd (3, 2)
Artikkelside

kjerringråd

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

folkeleg råd (mot sjukdom);
Artikkelside

kyrkjelydsråd

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

råd (3, 3) som blir valt kvart fjerde år, og som har ansvar for å føre tilsyn med kyrkja eller kyrkjene i soknet;
Artikkelside

jamlike

substantiv hankjønn

Opphav

av jam- og like (2

Tyding og bruk

person som er jamgod med ein annan i rang, dugleik eller liknande
Døme
  • møte jamliken sin;
  • ta imot råd frå kollegaer og jamlikar
Artikkelside

hotline

substantiv hankjønn

Uttale

håˊtlain

Tyding og bruk

  1. direkte telefonlinje til bruk i krisesituasjonar
    Døme
    • ein hotline vart oppretta for dei streikeramma;
    • ein hotline mellom Washington og Beijing
  2. særleg kommunikasjonskanal, ofte telefonlinje, der ein kan tipse om ulovlege ting, spørje om råd eller liknande
    Døme
    • hotlinen til politiet har fått over 1000 tips;
    • ein hotline for varslarar
  3. direkte kommunikasjonskanal til nokon, ofte autoritetspersonar
    Døme
    • han hadde hotline til ministeren;
    • ein hotline til gudane
Artikkelside

drope

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt dropi; samanheng med drype (1

Tyding og bruk

  1. lita, rund eller pæreforma samling av væske
    Døme
    • dropane plaska mot ruta;
    • ytst på greina hang det ein stor drope
  2. medisin i væskeform som ein måler opp eller bruker som dropar
    Døme
    • ta dropane fire gonger til dagen i ei veke
  3. lita mengd;
    Døme
    • få seg ein drope kaffi

Faste uttrykk

  • dropen som får begeret til å renne/flyte over
    handling eller utsegn som får tolmodet eller uthaldet til å breste;
    utløysande kraft
    • berre nokre få timar med overtidsarbeid kan bli dropen som får begeret til å flyte over
  • edle dropar
    alkoholhaldig drikke av høg kvalitet
    • servere edle dropar til maten;
    • sikre seg edle dropar før høgtida
  • ein drope i havet
    så lite at det ikkje gjer nokon skilnad
  • ikkje ein drope
    inga væske;
    ingenting
    • eg var tørst, men han delte ikkje ein drope;
    • det kom ikkje ein dråpe regn den dagen
  • til siste drope
    til det er heilt tomt;
    så mykje eller lenge som råd
    • utnytte oljeressursane til siste drope;
    • arealet blir skvisa til siste drope
  • vere like som to dropar vatn
    vere så like at ein ikkje kan skilje den eine frå den andre;
    vere identiske
    • tvillingane er like som to dropar vatn
Artikkelside

spare seg til fant

Tyding og bruk

spare på ein slik måte at ein ikkje har råd til noko;
Sjå: fant
Artikkelside

til siste drope

Tyding og bruk

til det er heilt tomt;
så mykje eller lenge som råd;
Sjå: drope
Døme
  • utnytte oljeressursane til siste drope;
  • arealet blir skvisa til siste drope
Artikkelside
Side 7 av 21