Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 181 oppslagsord

vedgåingssetning

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

leddsetning der ein vedgår at det finst visse omstende som taler mot det som blir sagt i hovudsetninga
Døme
  • ‘sjølv om det regnar’ er ei vedgåingssetning i hovudsetninga ‘sjølv om det regnar, dreg vi på tur’
Artikkelside

inntur

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tur inn til ein stad
Døme
  • båten er på inntur;
  • vi stoppar der på innturen
Artikkelside

langtur

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

lang tur
Døme
  • leggje ut på langtur
Artikkelside

landtur

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tur ut av byen og ut på landet;
piknik i landlege omgjevnader
Døme
  • ta med ei korg med mat og dra på landtur
Artikkelside

melde 3

melda

verb

Opphav

frå lågtysk ‘forråde’

Tyding og bruk

  1. seie frå om ei ulovleg handling til styresmaktene, særleg politiet
    Døme
    • melde saka til lensmannen;
    • bli meld for ærekrenking
  2. gje til kjenne;
    gje beskjed om, varsle;
    kunngjere, rapportere
    Døme
    • kven kan eg melde?
    • melde brann;
    • melde forfall;
    • det er meldt regn;
    • avisene melder om nye kampar ved fronten;
    • har du noko nytt å melde ?
  3. Døme
    • kan du melde meg når du er komen heim?
  4. i kortspel: gje til kjenne (det spelet ein trur ein har kort til)
    Døme
    • melde to spar;
    • melde pass;
    • det er din tur til å melde
  5. gje ei (skriftleg) vurdering av;
    omtale offentleg
    Døme
    • melde nye bøker;
    • han melde plata i avisa

Faste uttrykk

  • med respekt å melde
    om eg så må seie;
    orsak uttrykket;
    sant å seie
    • dette er, med respekt å melde, berre tøv
  • melde frå
    varsle
    • dei melde frå om brannen
  • melde inn
    registrere som medlem
    • melde seg inn i eit lag;
    • dei melde klubben inn i forbundet
  • melde opp
    registrere for eksamen eller anna prøve
    • melde seg opp til eksamen;
    • det er trafikkskulane som melder opp elevar til oppkøyring
  • melde på
    registrere som deltakar
    • ho melde seg på franskurset;
    • skiforbundet har meldt han på til løpet
  • melde seg
    • (møte opp og) kunngjere at ein er interessert i eller klar til noko
      • melde seg i resepsjonen når ein kjem til legen;
      • melde seg til teneste;
      • det har meldt seg ni søkjarar
    • vise seg, kome
      • vanskane melder seg;
      • sjukdomen melde seg alt i barndomen
  • melde ut
    • seie opp medlemskap
      • ho melde seg ut av partiet;
      • dei vil melde landet ut av EU
    • ikkje lenger vere ein del av
      • du kan ikkje melde deg ut av samfunnet
Artikkelside

hovudlykt

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

lykt til å feste på hovudet
Døme
  • ein gruvearbeidar med hjelm og hovudlykt;
  • gå tur i mørkeret med hovudlykt
Artikkelside

kaffirast

substantiv hankjønn eller hokjønn

Tyding og bruk

kvil under ein tur eller i eit arbeid for å drikke kaffi (2);
Døme
  • halde kaffirast
Artikkelside

randoné, randone

substantiv hankjønn

Uttale

randoneˊ

Opphav

av fransk randonnée ‘lang tur’

Tyding og bruk

det å gå på ski (med fellar) oppover i bratt terreng og drive frikøyring ned frå toppen
Artikkelside

haldeplass

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. stoppestad, særleg for buss eller bane
  2. stad der ledige drosjer stoppar og ventar på tur
Artikkelside

nedveg

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. veg som fører nedover
  2. tur til ein stad som ligg lenger nede;
    Døme
    • vere på nedveg
Artikkelside
Side 4 av 19