Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 1084 oppslagsord

republikk

substantiv hankjønn

Opphav

gjennom fransk; frå latin res publica ‘stat’, opphavleg ‘offentleg sak’

Tyding og bruk

stat der statsoverhovudet (presidenten) blir valt for ei avgrensa tid
Døme
  • Finland er ein republikk;
  • innføre republikk
Artikkelside

reprise

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk, av reprendre ‘ta opp att’

Tyding og bruk

  1. oppattaking, særleg ny framføring av ein film eller eit teaterstykke etter ei tid
    Døme
    • sjå fotballkampen i reprise
  2. oppattaking av ein del av eit musikkstykke
Artikkelside

brukstid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

så lang tid som noko har vore i bruk eller kan brukast
Artikkelside

brennetid

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tid noko brenn;
Døme
  • teste kvalitet og brennetid på stearinlys
Artikkelside

brevbombe

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

bombe (1, 1) som blir levert som brev eller pakke, og som detonerer etter ei viss tid eller når brevet eller pakka blir opna
Artikkelside

oppløysingstendens

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tendens til moralsk tilbakegang
Døme
  • ei tid med oppløysingstendensar og åndeleg forfall
Artikkelside

oppseiingsfrist

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

tidspunkt som ei oppseiing må gjerast innan, eller tid som skal gå frå ei oppseiing og fram til ein går frå stillinga
Artikkelside

protest

substantiv hankjønn

Opphav

frå mellomalderlatin; av protestere

Tyding og bruk

  1. det å markere i ord eller handling at ein er usamd i noko;
    Døme
    • gå i protest;
    • ein desperat protest
  2. offentleg fråsegn om at ein veksel ikkje er akseptert eller betalt i rett tid
    Døme
    • ta opp protest hos notarius publicus
Artikkelside

rasjonalistisk

adjektiv

Tyding og bruk

  1. som gjeld eller høyrer til den filosofiske eller teologiske rasjonalismen
    Døme
    • rasjonalistisk filosofi;
    • rasjonalistisk bibelkritikk
  2. som gjeld eller er basert på fornufta og forstanden;
    Døme
    • leve i ei rasjonalistisk og sekularisert tid
Artikkelside

nyleg

adjektiv

Opphav

norrønt nýliga

Tyding og bruk

  1. som hende for kort tid sidan
    Døme
    • det nylege valet i landet
  2. brukt som adverb: for kort tid sidan;
    Døme
    • ei nyleg utkomen bok;
    • det har nyleg regna

Faste uttrykk

  • for nyleg
    for kort tid sidan
    • for nyleg var eg i Trondheim
Artikkelside
Side 2 av 109