Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 31 oppslagsord

heitevegg

substantiv hankjønn

Opphav

av lågtysk wegge ‘kile’, nytta om kveitebrød bakt i kileform; av heit

Tyding og bruk

fastelavnsbolle til å ete varm med kokt fløytemjølk, sukker og smelta smør (etter gammal bergensk skikk)
Artikkelside

magma

substantiv hankjønn eller inkjekjønn

Opphav

frå gresk ‘deig’, av massein ‘kna’

Tyding og bruk

glødande, smelta bergarter i jordskorpa, til dømes lava (1)
Artikkelside

knekk 1

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. det å knekke (1 eller knekkje;
    det å bli knekt
    Døme
    • få ein knekk i knea
  2. vinkelforma bøyg
    Døme
    • ein knekk på kurva
  3. sprekk, rivne
    Døme
    • glaset har fått ein knekk
  4. fysisk eller psykisk skade etter stor påkjenning, ulykke eller liknande
    Døme
    • få seg ein knekk for livet
  5. hard karamell av mellom anna smelta sukker

Faste uttrykk

  • ta knekken på
    gjere det av med;
    få has på
Artikkelside

smør

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt smjǫr, smør

Tyding og bruk

  1. næringsmiddel som ein lagar med å kinne fløyte (av kumjølk)
    Døme
    • fjellsmør;
    • meierismør;
    • leggje tjukt med smør på brødet;
    • ete fisk med smelta smør
    • i utrop:
      • jammen sa eg smør! – tvert imot!
  3. før: smør (1) nytta som verdimål i landskyldrekning o a

Faste uttrykk

  • smør på flesk
    unødvendig mykje;
    dobbelt opp
Artikkelside

fondant

substantiv hankjønn

Opphav

frå fransk ‘smeltande’; jamfør fondy

Tyding og bruk

  1. konfektmasse som mellom anna består av smelta sukkerglasur
    Døme
    • trekkje potetene med fondant
  2. blaut eller flytande sjokolade
    Døme
    • bestille fondant til dessert
Artikkelside

cheeseburgar

substantiv hankjønn

Uttale

tsjiˊs-; sjiˊs-

Opphav

frå engelsk

Tyding og bruk

hamburgar (2) med ei skive (smelta) ost på
Artikkelside

vulkan

substantiv hankjønn

Opphav

frå latin av Vulcanus, namn på den romerske eldguden, som dei trudde hadde smie i vulkanane

Tyding og bruk

  1. stad der smelta stein, damp og gass bryt fram frå jorda;
    eldsprutande fjell;
    eldberg
    • det spruta eld og rann lava frå vulkanen;
    • ein slokna vulkan
  2. i overført tyding:

Faste uttrykk

  • leve på ein vulkan
    leve under svært ustabile, utrygge tilhøve
Artikkelside

trådglas

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

glas med nett av metalltrådar smelta inn
Artikkelside

sukkerglasur

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

overtrekk av smelta sukker (på ei kake)
Artikkelside

storknepunkt, størknepunkt

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

temperatur da eit (flytande, smelta) stoff storknar
Artikkelside
Side 2 av 4