Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 23 oppslagsord

flatjern, flatjarn, flattjern

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

stong av jern med profil der breidda er større enn høgda;
jamfør flatstål
Artikkelside

klassisk

adjektiv

Opphav

gjennom tysk og fransk, frå latin classicus ‘førsteklasses’; jamfør klassikar

Tyding og bruk

  1. som høyrer til antikken
    Døme
    • klassisk arkeologi
  2. Døme
    • eit klassisk arbeid;
    • ein klassisk kriminalroman;
    • klassisk musikk
  3. rein, harmonisk
    Døme
    • ein klassisk profil
  4. som høver godt;
    Døme
    • eit klassisk døme;
    • ein klassisk replikk;
    • eit klassisk tilfelle

Faste uttrykk

  • klassisk danning
    danning som byggjer på gresk og romersk språk, litteratur og historie i antikken
  • klassiske språk
    gresk og latin
Artikkelside

låg 2

adjektiv

Opphav

norrønt lágr; samanheng med liggje

Tyding og bruk

  1. som ikkje er høg, som ikkje når langt opp
    Døme
    • ei låg dør;
    • ein låg stol;
    • eit lågt hus;
    • låge støvlar;
    • du er lågare enn meg
  2. som står eller er stilt langt nede
    Døme
    • låg sol;
    • låg himmel;
    • lågt tak;
    • på det lågaste punktet
    • brukt som adverb:
      • liggje lågt med hovudet;
      • fly lågt
  3. som ligg langt nede på toneskalaen, djup
    Døme
    • ein låg orgeltone
    1. brukt som adverb:
      • songen går lågt i bassen
  4. om lyd: dempa, svak
    Døme
    • ei låg kviskring
    • brukt som adverb:
      • snakke lågt
  5. som er liten i tal eller verdi
    Døme
    • eit lågt tal;
    • låge prisar;
    • låge kostnader;
    • ha låg løn;
    • inntektene er lågare enn forventa;
    • halde seg på eit lågt nivå;
    • låg temperatur;
    • lågt lufttrykk;
    • halde låg fart;
    • dei lågare klassestega i skulen
    • brukt som adverb:
      • vere lågt lønt;
      • lågast mogleg kostnader
  6. som står langt nede i rang;
    lite vørd
    Døme
    • offiserar av lågare grad;
    • lågare organismar;
    • låg levestandard
  7. simpel, ufin
    Døme
    • lågare drifter;
    • låg komikk

Faste uttrykk

  • ha låge tankar om noko/nokon
    tru vondt om og ha små forventingar til noko eller nokon
  • halde ein låg profil
    ha ei forsiktig, avventande haldning;
    ikkje markere seg
    • han har halde ein låg profil i media
  • høg og låg
    folk frå forskjellige sosiale lag
    • eit samfunn med kort avstand mellom høg og låg
  • høgt og lågt
    overalt
    • ho leita høgt og lågt etter boka
  • liggje lågt i terrenget
    ikkje markere seg
    • ho låg lågt i terrenget for ikkje å irritere han
  • lågt under taket
    lite vidsyn, liten toleranse
    • det var ikkje lågt under taket i avisredaksjonen
  • over ein låg sko
    i fleng, uhemma
    • dei bedrog kvarandre over ein låg sko
Artikkelside

imprint

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

forlag som er del av eit større forlag, men med eigen redaksjon og profil
Artikkelside

karniss

substantiv inkjekjønn

Opphav

gjennom tysk, frå fransk og italiensk, frå gresk koronis ‘bøyg’, av korone; jamfør korona

Tyding og bruk

list eller gesims med S-forma profil
Artikkelside

en face

adverb

Uttale

angfaˊs

Opphav

frå fransk ‘i andletet’

Tyding og bruk

om avbilding av person: beint imot, med andletet mot tilskodaren;
til skilnad frå en profil
Døme
  • bli fotografert en face
Artikkelside

H-bjelke

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

(stål)-bjelke med H-forma profil
Artikkelside

flatstål

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

stong av stål med profil der breidda er større enn høgda;
jamfør flatjarn
Artikkelside

folkevogn

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

liten bil av merket Volkswagen med karakteristisk rund profil
Døme
  • køyre ei knallraud folkevogn
Artikkelside

DNA-profil

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

resultat av ein DNA-analyse av eit individ
Døme
  • analyse av eit hårstrå har gjeve politiet ein DNA-profil;
  • ekspertane fann to DNA-profilar i samband med dei tekniske undersøkingane på åstaden
Artikkelside
Side 2 av 3