Avansert søk

Nynorskordboka 152 oppslagsord

fullstendig

adjektiv

Opphav

frå tysk; etterleddet samanheng med stå (

Tyding og bruk

som ikkje manglar noko;
uttømmande, heil (1, 3), komplett, total (3
Døme
- oppgje fullstendig adresse;
- fullstendig siger;
- fullstendig skort på tillit
brukt som adverb: fullt og heilt, aldeles
Døme
- øydeleggje noko fullstendig;
- det er fullstendig tåpeleg!

steinblind

adjektiv

Tyding og bruk

heilt, fullstendig blind

steinsens

adverb

Opphav

av gammal genitiv av stein (

Tyding og bruk

forsterkande: fullstendig, heil

Døme

ikkje eit steinsens ord

som adverb, kurande
- sitje steinsens roleg

splitter

adverb

Tyding og bruk

heilt

Døme

splitter ny, naken;
du er splitter pine galen

spildrande

adverb

Opphav

Tyding og bruk

forsterkande: fullstendig, heilt

Døme

spildrande naken, ny

spent 2

adverb

Opphav

kanskje frå lågtysk

Tyding og bruk

fullstendig, heilt

Døme

slå seg spent i hel

ruskande

adverb

Opphav

Tyding og bruk

brukt forsterkande: fullstendig, heilt

Døme

vere riv ruskande galen

mål 1

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt mál

Tyding og bruk

storleik, dimensjon eller mengd som er oppmerkt eller uttrykt i visse måleiningar
Døme
- måla er oppgjevne i meter;
- innvendige mål på eit husvære;
- ta mål av nokon til klede
- - augemål
  - flatemål
  - minstemål
  - tverrmål
måleining
Døme
- ohm er eit mål for elektrisk motstand
- - kubikkmål
  - kryddermål
måleining som er sett lik 1000 m²;
dekar
Døme
- tomta er på 0,8 mål
reiskap til å måle med
- - lengdemål
  - litermål
  - metermål
mengd som svarer til eit målekar
Døme
- bruke sju mål kaffi til ein liter vatn;
- eit toppa mål
i matematikk: storleik som går opp i ein annan utan rest
Døme
- 10 er største felles mål for 20 og 30
øvre grense eller merke;
avgrensing
- - flodmål
  - magemål
merke eller område å skyte eller gå til åtak på
Døme
- treffe målet;
- militære mål
område som det gjeld å få ballen inn i i ballspel
Døme
- setje ballen i mål
skåring
Døme
- skåre mål;
- Brann tapte kampen med eitt mål
linje som det gjeld å nå fram til, særleg i idrettstevlingar
Døme
- kome i mål på idealtid;
- leie frå start til mål
noko ein arbeider for, strever etter å oppnå;
føremål, plan, meining;
jamfør målsetjing
Døme
- setje seg eit mål;
- vere ved målet;
- målet orsakar måten;
- nå målet om full barnehagedekning
- - ynskjemål
stad ein vil nå fram til på ei reise;
endepunkt
Døme
- ei ferd mot ukjent mål
- - reisemål
brukt som etterledd i ord som nemner tid eller tidspunkt
- - sommarmål
  - åremål
måltid
Døme
- ete tre mål om dagen;
- ete mellom måla;
- kome heim til måls
- - mellommål
mjølkemengd i ei mjølking av eitt dyr eller av ein heil buskap;
ein gongs mjølking;
jamfør kveldsmål (2)
Døme
- kua mjølkar sju liter mjølk i målet

Faste uttrykk

bak mål
fjernt frå all fornuft;
dumt
forslaget er heilt bak mål
gje godt mål
måle rikeleg
halde mål
vere stor nok eller bra nok
tekstane heldt ikkje mål
i fullt mål
rikeleg, fullstendig
mål og måte
måtehald
alt med mål og måte;
han snakkar utan mål og måte
målet helgar/heilagar middelet
eit godt føremål rettferdiggjer det å bruke uheldige eller umoralske framgangsmåtar
målet er fullt
grensa er nådd
skyte over mål
bruke for sterke middel og derfor mislykkast;
overdrive
kritikken skaut over mål
stå i mål
vere målvakt
ta mål av nokon
måle nokon med auga;
mønstre (1) nokon
dei tok mål av kvarandre
ta mål av seg
bestemme seg for;
setje seg føre
ho tok mål av seg til noko stort
utan mål og med
utan plan og føremål
vimse rundt utan mål og med
utan mål og meining
utan plan og føremål
skrolle på mobilen utan mål og meining
vegen er målet
prosessen er viktigare enn kva ein kjem fram til

rispande

adverb

Tyding og bruk

heilt, fullstendig

Døme

vere rispande galen

heilnorsk

adjektiv

Tyding og bruk

heilt gjennom norsk, fullstendig norsk;

typisk norsk

Døme

ei kulturreising på heilnorsk grunn

brukt som substantiv
- det vart heilnorsk i skiskyttar-VM

Side 1 av 16

Resultat per side: