Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
11 treff

Bokmålsordboka 6 oppslagsord

lysstråle

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

stripe av lys fra en lyskilde;
Eksempel
  • fyrtårnet sender ut lysstråler;
  • lysstråler fra fjerne galakser
Artikkelside

stråle 1

substantiv hankjønn

Opphav

fra lavtysk egentlig ‘pil’

Betydning og bruk

  1. lysstripe
    Eksempel
    • lysstråle, solstråle
  2. energibølge som går i rett linje
    Eksempel
    • varmestråle, røntgenstråle
  3. rett linje i stjernelignende figur eller lignende som går ut fra et midtpunkt
  4. tynn strøm av væske eller damp
    Eksempel
    • strålen fra hageslangen;
    • vannstråle, dampstråle
Artikkelside

innfallslodd

substantiv intetkjønn

Betydning og bruk

i fysikk: linje som står vinkelrett på en reflekterende eller brytende flate der en lysstråle treffer den
Artikkelside

puls

substantiv hankjønn

Opphav

av latin pulsus ‘slag, støt’

Betydning og bruk

  1. rytmisk trykkøkning i pulsåre i takt med hjerteslagene;
    hjerteslag i minuttet;
    Eksempel
    • hun har en puls på 70 slag i minuttet;
    • pulsen til pasienten er ganske uregelmessig;
    • han slapper av og har lav puls
  2. kortvarig, brå forandring av elektrisk spenning;
    kortvarig partikkel- eller lysstråle
  3. regelmessig rytme, for eksempel i musikk

Faste uttrykk

  • føle noen på pulsen
    finne ut hva en person virkelig vil eller mener
  • ta pulsen
    telle hjerteslagene over en viss tid ved å kjenne på en pulsåre
  • ta pulsen på
    • telle hjerteslagene over en viss tid ved å kjenne på en pulsåre
      • legen tok pulsen på pasienten
    • undersøke hva som virkelig foregår
      • filmen tar pulsen på samtiden
Artikkelside

utfallsvinkel

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

fys. vinkel mellom en reflektert lysstråle og en linje loddrett på den flaten strålen reflekteres fra
Artikkelside

laserstråle

substantiv hankjønn

Betydning og bruk

lysstråle fra laser
Artikkelside

Nynorskordboka 5 oppslagsord

lysstråle, ljosstråle

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

stripe av lys frå ei lyskjelde;
Døme
  • fyrtårnet sender ut lysstrålar;
  • lysstrålar frå fjerne galaksar
Artikkelside

laserstråle

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

lysstråle frå laser
Artikkelside

utfallsvinkel

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

vinkel mellom ein reflektert lysstråle og ei linje loddrett på den flata som reflekterer strålen
Artikkelside

stråle 1

substantiv hankjønn

Opphav

frå lågtysk eigenleg ‘pil’

Tyding og bruk

  1. lysstripe
    Døme
    • lysstråle;
    • solstråle
  2. energibølgje som går i rett linje
    Døme
    • laserstråle;
    • varmestråle
  3. rett linje i ein stjerneforma figur eller liknande som går ut frå eit midtpunkt
  4. tynn straum av væske eller damp
    Døme
    • vass-stråle;
    • rette strålen frå brannslangen mot elden
Artikkelside

puls

substantiv hankjønn

Opphav

av latin pulsus ‘slag, støyt’

Tyding og bruk

  1. rytmisk trykkauke i pulsåre i takt med hjarteslaga;
    hjarteslag i minuttet;
    Døme
    • ho har ein puls på 70 slag i minuttet;
    • pulsen hans var høg under treninga;
    • den skadde har svak puls
  2. kortvarig, brå endring i elektrisk spenning;
    kortvarig partikkel- eller lysstråle
  3. regelbunden rytme, til dømes i musikk

Faste uttrykk

  • kjenne nokon på pulsen
    finne ut kva ein person verkeleg vil eller meiner
  • ta pulsen
    kjenne på pulsåre og telje hjarteslaga ei viss tid
  • ta pulsen på
    • kjenne på pulsåre og telje hjarteslaga ei viss tid
      • legen tok pulsen på pasienten
    • undersøkje kva som verkeleg går føre seg
      • filmen tek pulsen på samtida
Artikkelside