Avansert søk

58 treff

Bokmålsordboka 25 oppslagsord

Nynorskordboka 33 oppslagsord

denne

determinativ demonstrativ

Opphav

norrønt m akkusativ þenna; opphavleg av den (1

Tyding og bruk

særleg om noko nært (jf I den):
Døme
  • ta denne boka (her), ikkje den (der);
  • denne gongen;
  • i desse dagar;
  • dette var godt gjort
  • med tilknyting til noko føregåande
    • han sa det, denne mannen, at ...
  • med tilknyting til eit følgjande ledd
    • dette som vi snakka om sist
  • i markering av fråstand, med hovenskap, irritasjon eller liknande
    • eg har fått nok av desse folka

den 1

determinativ demonstrativ

Opphav

norrønt þann, þenn, akkusativ av ‘den’

Tyding og bruk

særleg om noko fjernare (jf denne);
3. person eintal femininum og m; jamfør det (2 og og dei (1
Døme
  • den her mannen el. den mannen herdenne mannen;
  • dei fann ei sag, og den skal eg seie kom til nytte;
  • den saka er klar;
  • den gongen, tida (da ...);
  • den slags;
  • den var god (den)!
  • ser du den dama der (borte)?
  • den tid den sorg;
  • for den del;
  • i den gradel. mon (som)
  • føre relativsetning:
    • den som kjem først (...)
  • ei(n) slik ei(n)
    • han er ikkje den som gjev seg
  • forsterkande:
    • dei har kjøpt seg den bilendvs ein flott bil
  • allment:
    • eg bryr meg ikkje om kva den og den seier

boksoge

substantiv hokjønn

Opphav

norrønt bóksaga, akkusativ -sǫgu ‘skriven fråsegn’

Tyding og bruk