Gå til hovudinnhald
Tilgjenge
ordbøkene.no, Bokmålsordboka og Nynorskordboka

Avansert søk

Vanleg søk
Søkjehjelp
Eitt treff

Nynorskordboka 51 oppslagsord

sølv, sylv

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt silfr, sylfr

Tyding og bruk

  1. grunnstoff (1) med atomnummer 47 som er eit mjukt, glinsande edelmetall; kjemisk symbol Ag
    Døme
    • reint sølv;
    • gedige sølv – reint sølv frå gruve;
    • grovt sølv – ureint sølv frå gruve;
    • fint sølv – ulegert, reint sølv
  2. (pryd)ting av sølv (1)
    Døme
    • eit fløytesett i sølv
    • sølvmedalje;
      nest beste prestasjon
      • greie sølv i NM
    • pengar, rikdom
      • ha sølv på kistebotnen
Artikkelside

havets sølv

Tyding og bruk

Sjå: hav, sølv
Artikkelside

mindre kan ikkje gjere det

Tyding og bruk

det er nok;
det greier seg;
Sjå: gjere, mindre
Døme
  • det var sølv denne gongen, mindre kan ikkje gjere det
Artikkelside

ha pengar på kistebotnen

Tyding og bruk

ha oppsparte midlar;
vere velståande;
Sjå: kistebotn
Døme
  • det er godt å ha litt pengar på kistebotnen;
  • dei levde bra og hadde sølv på kistebotn
Artikkelside

oksidert sølv

Tyding og bruk

sølv som er mørkfarga av sølvsulfid;
Sjå: oksidere
Artikkelside

edelt metall

Tyding og bruk

metall som ikkje oksiderer eller rustar, til dømes gull, sølv og platina;
Sjå: edel
Artikkelside

fall

substantiv inkjekjønn

Opphav

norrønt fall; jamfør falle

Tyding og bruk

  1. det å falle (1);
    rørsle nedover;
    det at noko er i rørsle nedetter
    Døme
    • ho er skadd etter eit fall frå ein stige;
    • i fritt fall
  2. måte som noko heng eller ligg på;
    bølgjer eller krøllar
    Døme
    • ha fint fall i håret;
    • naturleg fall
  3. det å bli styrta eller avsett;
    det å bli erobra;
    det å døy eller bli drepen
    Døme
    • Napoleons fall;
    • dei fryktar regjeringa sitt fall
  4. det å synde;
    jamfør syndefall
    Døme
    • fall og oppreising
  5. slakta eller felt dyr
  6. høgdeskilnad nedetter;
    Døme
    • elva har eit fall på fem meter;
    • eit fall på 1 : 20
  7. Døme
    • fall på børsane
  8. tau eller talje til å heise og fire segl, bom og liknande med
  9. grunne som det bryt hardt på
    Døme
    • fluer og fall
  10. Døme
    • kornet er lite til falls
  11. Døme
    • vi rekk vel bussen; i motsett fall må vi gå;
    • taper vi, er det i så fall synd;
    • laget får i beste fall sølv, i verste fall sjetteplass

Faste uttrykk

  • knall og fall
    dundrande nederlag;
    fiasko
    • det enda i knall og fall
  • stå for fall
    måtte falle;
    måtte slutte
Artikkelside

brakteat

substantiv hankjønn

Uttale

brakteaˊt

Opphav

av latin bractea ‘tynn metallplate’

Tyding og bruk

  1. mellomaldermynt av sølv som er stempla berre på éi side
  2. nordisk smykkeamulett frå 400–500-talet, opphavleg ei etterlikning av romerske myntar
Artikkelside

skyttarmerke

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

dugleiksmerke i tre grader (bronse, sølv, gull) til personar som har greidd visse krav i skyting
Artikkelside

bimetallisme

substantiv hankjønn

Uttale

biˊmetalisme

Opphav

av bi- (2

Tyding og bruk

pengesystem der både gull og sølv blir nytta som verdigrunnlag;
til skilnad frå monometallisme
Artikkelside
Side 1 av 6