Avansert søk

42 treff

Nynorskordboka 42 oppslagsord

matlaging

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

det å lage mat
Døme
  • hjelpe til med matlaging

trekkje, trekke

trekkja, trekka

verb

Opphav

lågtysk trecken

Tyding og bruk

  1. dra (1), føre i ei eller anna retning;
    hale, slite framover
    Døme
    • trekkje dyna over seg;
    • trekkje garnet;
    • trekkje føre gardina;
    • trekkje tenner;
    • trekkje klokka;
    • trekkje lodd;
    • trekkje det kortaste, lengste stråetsjå strå (1
  2. ta til seg;
    suge opp;
    Døme
    • støvlane trekkjer vatn;
    • trekkje frisk luft;
    • formuen trekkjer renter;
    • store prisnedslag trekkjer kundar;
    • popartisten trekte fulle hus;
    • prostituerte trekkjer i strøketskaffar seg kundar
  3. i matlaging: gjera i stand ein rett ved å la råemnet liggje i væske med temperatur opp mot kokepunktet
    Døme
    • lat lutefisken trekkje i fem minutt;
    • trekkje kaffi
  4. Døme
    • trekkje to frå fem
    • ta frå, rekne frå
      • bli trekt for mykje i skatt
  5. setje, sy trekk (3, 8)
    Døme
    • trekkje om den gamle sofaen
  6. fare i flokk;
    vere på ferd
    Døme
    • reinen trekkjer til nye beiteområde;
    • fuglane trekkjer sørover om hausten
  7. gje trekk (2, kjøle
    Døme
    • det trekkjer frå døra;
    • omnen trekkjer dårleghar dårleg lufttilførsel
  8. i faste uttrykk med partikkel

Faste uttrykk

  • trekkje frå
    subtrahere
    • trekkje frå for faste utgifter
  • trekkje inn
    i overført tyding: hente fram, snakke om
    • trekkje inn eit nytt emne i samtala
  • trekkje opp
    • stramme fjøra i ein mekanisme
      • trekkje opp klokka
    • endre seg til det verre
      • det trekkjer opp til storm
    • opne flaske med ein opptrekkjar
      • kelneren trekte opp vinen ved bordet
    • løyse ut mekanismen som tømmer doskåla etter ein har vore på do;
      trekkje ned
      • hugs å trekkje opp etter deg!
  • trekkje saman
    samle (1)
    • saueflokken trekte saman i eit hjørne
  • trekkje seg
    ikkje vere med lenger
    • han trekte seg frå vervet i siste liten
  • trekkje ut
    vare lenge;
    gå på overtid
    • samværet trekte ut

mase

masa

verb
kløyvd infinitiv: -a

Tyding og bruk

  1. Døme
    • mase med matlaging heile dagen
  2. formane tidt og ofte;
    kome med inntrengjande ynske, bøn eller liknande;
    Døme
    • ho masa på dei for å få dei til å vere stille;
    • barna masar om søtsaker;
    • dei masa seg til å få vere lenge oppe
  3. Døme
    • nei, no har vi sete her og masa alt for lenge

Faste uttrykk

  • mase seg ut
    trøytte seg ut

abc

substantiv hokjønn

Uttale

abeseˊ

Opphav

av dei tre første bokstavane i alfabetet

Tyding og bruk

  1. lærebok i staving og lesing;
  2. bok som inneheld elementære kunnskapar innanfor eit fag eller emne;
    Døme
    • abc for førarprøva;
    • abc i matlaging

Faste uttrykk

  • kunne meir enn si abc
    skjøne seg på mangt
  • kunne si abc
    meistre det grunnleggjande

spiseskei

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

  1. større skei til å ete med;
  2. mengd som rømmest i ei spiseskei (1)
    Døme
    • ha på ei spiseskei rømme
  3. brukt som måleining for væske (i matlaging og farmasi): 15 ml;
    forkorta ss

kulinarisk

adjektiv

Opphav

frå latin , av culina ‘kjøken’

Tyding og bruk

som har med matlaging og kokekunst å gjere;
Døme
  • måltidet var ei kulinarisk nyting;
  • han driv med kulinariske eksperiment

kepalauk, kepaløk

substantiv hankjønn

Opphav

av latin caepa ‘lauk’

Tyding og bruk

art av slekta lauk;
Allium cepa
Døme
  • kepalauken er den vanlegaste lauken i matlaging

gelatinplate

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

tynn plate av gelatin om skal løysast opp i varmt vatn og brukast i matlaging

kaffikopp

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

  1. kopp til å servere kaffi (2) i
    Døme
    • kjøpe nye kaffikoppar
  2. kopp med kaffi i
    Døme
    • ta seg ein kaffikopp;
    • svelgje ein kaffikopp
  3. mengd ein kaffikopp (1) rommar, brukt som mengdemål i matlaging, om lag 1,5 dl
    Døme
    • tilset to kaffikoppar mjøl

grønsak

substantiv hokjønn

Tyding og bruk

plante eller plantedel (ikkje medrekna korn) som blir nytta rå, kokt eller steikt i matlaging
Døme
  • dyrke grønsaker;
  • servere steika med kokte grønsaker;
  • eit variert kosthald med mykje grønsaker