Перейти до основного вмісту
Доступність
ordbøkene.no, Cловник букмола та Словник нюношка

Розширений пошук

Простий пошук
Про розширений пошук
48 результатів

Словник нюношка 48 oppslagsord

argument

іменник середній

Вимова

argumenˊt

Походження

av latin arguere ‘klarleggje, prove’

Значення та вживання

saksforhold som blir nemnt, utsegn som blir sett fram for å styrkje eller veikje ein påstand
Приклад
  • ha gode argument;
  • eit slåande argument
Сторінка статті

bringe/føre til torgs

Значення та вживання

gjere kjent;
gå ut med;
kunngjere;
Sjå: torg
Приклад
  • eg kjenner ikkje til saka ho bringar til torgs;
  • han fører sterke argument til torgs
Сторінка статті

torg

іменник середній

Походження

norrønt torg; kanskje av gammalrussisk torgu ‘marknadsplass’

Значення та вживання

  1. stor, open plass i by eller tettstad
    Приклад
    • møtast på torget;
    • demonstrantane samla seg på torget;
    • det pittoreske torget frå mellomalderen var sentrum i landsbyen
  2. stad i by eller tettstad der ein sel ulike varer
    Приклад
    • selje blomstrar på torget;
    • kjøpe fisk på torget
  3. brukt som etterledd i samansetningar som nemner ein stad der ein samlar fleire ulike funksjonar

Фіксовані вирази

  • bringe/føre til torgs
    gjere kjent;
    gå ut med;
    kunngjere
    • eg kjenner ikkje til saka ho bringar til torgs;
    • han fører sterke argument til torgs
  • ledig på torget
    ikkje oppteken eller engasjert;
    ugift
  • på gater og torg
    overalt (blant folk)
    • det var underhaldning på gater og torg;
    • rykta gjekk på gater og torg
Сторінка статті

sofist

іменник чоловічий

Значення та вживання

  1. omvandrande lærar i Hellas under antikken som underviste i filosofi og la stor vekt på retorikk og argumentasjon
  2. person som villeier andre ved hjelp av spissfindige argument og logiske feilslutningar;
    ein som legg vekt på uviktige detaljar;
Сторінка статті

fare 2

fara

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt fara

Значення та вживання

  1. flytte seg;
    reise, dra;
    jamfør farande (1)
    Приклад
    • fare på fiske;
    • fare sin veg;
    • fare til Oslo med tog;
    • fare vidt;
    • fare sjøvegen;
    • fare vill;
    • der fór han;
    • har dei alt fare?
    • tider som er farne
  2. sveipe over
    Приклад
    • fare over åkeren;
    • fare gjennom boka
  3. flytte seg fort;
    suse, fyke, renne
    Приклад
    • fare gjennom lufta;
    • fare over ende;
    • fare opp;
    • fare på dør;
    • fare laus på nokon
  4. halde på, drive (med)
    Приклад
    • fare med sladder;
    • det fer til å kvelde;
    • fare stilt med noko

Фіксовані вирази

  • fare fram
    bere seg åt;
    te seg
    • fare sømeleg fram
  • fare ille
    få ei lei medferd
    • dei fer ille på glattisen
  • fare ille med
    behandle brutalt
    • livet har fare ille med han
  • fare saman
    støkke (1, 1)
    • eit lysglimt fekk han til å fare saman
  • fare vill
  • fare åt
    oppføre seg, te seg;
    bere seg åt
    • han hadde fare gale åt
  • ikkje ha mykje å fare med
    ha dårleg med argument, kunnskapar eller liknande
  • ille faren
    ille ute, dårleg stelt
    • den som kan reise seg sjølv, er ikkje ille faren
  • la fare
    gje opp, droppe
    • la fare tankane om dette
Сторінка статті

nemne 2

nemna

дієслово

Походження

norrønt nefna; av namn

Значення та вживання

  1. seie (namnet på);
    rekne opp
    Приклад
    • nemne nokon ved namn;
    • eg vil ikkje nemne namn;
    • han nemnde ikkje eit ord om det;
    • kan du nemne dei rekneartene du kjenner til?
  2. snakke om;
    kome inn på;
    Приклад
    • eg skal nemne saka for henne;
    • problemet er ikkje nemnt i boka;
    • som nemnt ovanfor er dette eit viktig argument

Фіксовані вирази

  • ingen nemnd, ingen gløymd
    vending brukt i takketale eller liknande der ein takkar ei gruppe utan å namngje nokon einskild
  • nemne opp
    peike ut til dømes eit utval eller ei verje
  • nemne på
    ymte om
  • nemne ut
    gje verv eller orden;
    peike ut;
    utnemne (2
    • statsministeren skal nemne ut ein ny statsråd
Сторінка статті

lettvinn, lettvint

прикметник

Походження

jamfør norrønt vinna ‘arbeide’

Значення та вживання

  1. som ikkje krev mykje arbeid eller bry;
    lett å bruke;
    Приклад
    • eit lettvint hus;
    • ta ein lettvinn utveg
  2. enkel, overflatisk
    Приклад
    • lettvinne argument
  3. Приклад
    • ei lettvinn jente

Фіксовані вирази

  • ta det lettvint
    gjere det enkelt
    • vi tek det lettvint med middagen i dag
Сторінка статті

vegg

іменник чоловічий

Походження

norrønt veggr; samanheng med vidje

Значення та вживання

  1. loddrett flate som skil mellom rom;
    loddrett avgrensing av ein bygning utetter
    Приклад
    • døra i veggen mellom stova og kjøkkenet;
    • veggene på huset var raudmåla;
    • skodda var tjukk som ein vegg;
    • slikt snakk må ikkje kome utom veggene;
    • renne hovudet mot veggen – møte uovervinnelege hindringar;
    • framlegget er bort i veggene, bort i staur og vegger – meiningslaust;
    • sjå bort i femte veggen – sjå tomt framfor seg
  2. (loddrett) side(flate)
    Приклад
    • bukvegg;
    • fjellvegg;
    • sylindervegg

Фіксовані вирази

  • møte veggen
    brått gå tom for krefter;
    bli utbrend (2)
  • måle fanden på veggen
    svartmåle stoda eller framtida
  • setja til veggs
    stogga med overtydande argument
  • vegg i vegg
    ved sida av kvarandre
    • vi har budd vegg i vegg heile livet;
    • han arbeider vegg i vegg med meg
Сторінка статті

tale 2

tala

дієслово
розділений інфінітив: -a

Походження

norrønt tala

Значення та вживання

  1. bruke røysta til å framføre ord og setningar;
    ytre seg;
    snakke, prate
    Приклад
    • tale lågt;
    • han taler tydeleg;
    • ho talte kvast;
    • alvorleg talt
  2. kunne snakke (eit språk)
    Приклад
    • ho taler tysk og fransk
  3. gjere seg til talsmann for;
    argumentere for;
    forsvare
    Приклад
    • ho taler mi sak
  4. Приклад
    • presten talte ved grava;
    • tale seg varm om noko
  5. vitne om;
    jamfør talande (2)

Фіксовані вирази

  • tale for
    vere eit argument for;
    framstille i gunstig lys
  • tale for seg sjølv
    kome så klart til uttrykk at det ikkje trengst noka nærmare forklaring
    • resultatet talte for seg sjølv
  • tale frampå om
    ymte om;
    kome inn på;
    nemne
  • tale mot
    vere eit argument mot;
    framstille i ugunstig lys
    • alt taler mot han
  • tale nokon midt imot
    ope og uredd seie seg usamd med ein person eller ei gruppe med makt
    • han talte si eiga regjering midt imot
  • tale til fordel for
    vere gunstig for
    • lite talar til fordel for kraftkrevjande industri i Noreg
  • tale ut
    seie noko som ligg ein på hjartet;
    snakke ut
Сторінка статті

overmål

іменник середній

Походження

jamfør mål (1 , opphavleg ‘for stort mål’

Значення та вживання

svært rikeleg mål (1, 1);
svært eller altfor stor mengd;
overflod, overskot
Приклад
  • torghandlaren gav aldri overmål

Фіксовані вирази

  • til alt overmål
    i tillegg til;
    attpåtil, endatil
    • til alt overmål var saksframstillinga slik at saka vart underkjent
  • til overmål
    i svært høg grad;
    til gagns
    • argument som til overmål ikkje er haldbare
Сторінка статті