Avansert søk

Nynorskordboka 19 oppslagsord

trave 2, tråve

trava, tråva

verb

Opphav

frå lågtysk

Tyding og bruk

renne i trav (1);
til skilnad frå galoppere (1)
Døme
- hoppa trava nedetter vegen
ri i trav
Døme
- ryttarane trava inn i byen
gå utan noko klart mål eller klar retning;
traske (1), vandre (4), flakke (1)
Døme
- trave i butikkar;
- ho byrja trave rundt i rommet
gå raskt;
strene (1), fare (2, 3)
Døme
- trave forbi nokon

trav, tråv

substantiv hankjønn

Tyding og bruk

kortform av travløp eller travsport

Døme

spele på trav;
drive med trav

traversere

traversera

verb

Opphav

gjennom fransk; frå seinlatin transversare

Tyding og bruk

gå eller flytte seg skrått eller på tvert
Døme
- traversere opp fjellsida
i riding: stille hesten i sidestilling når ein til dømes går over frå galopp til trav eller gang

travar, tråvar

substantiv hankjønn

Opphav

Tyding og bruk

hest som er snøgg og uthaldande i trav (1)
Døme
- ein stø travar
hest som blir brukt til travsport;
travhest
Døme
- setje pengar på ein ukjend travar
ivrig vandrar
Døme
- ein kjend travar i fjellheimen
noko velkjent og nesten utbrukt;
attergangar (3)
Døme
- synge ein gammal travar;
- visa er ein av travarane i Ønskekonserten

trav, tråv

substantiv inkjekjønn

Tyding og bruk

gangart der motsett frambein og bakbein blir løfta frå bakken samstundes
Døme
- ri i trav;
- ein hest i fullt trav
i overført tyding: løping, springing
Døme
- barna sette i trav nedetter vegen

Faste uttrykk

ureint trav
- brot på regelen om at hesten skal gå i trav (1) i travløp
  bli diskvalifisert for ureint trav
- ureieleg verksemd;
  ureglementert eller skite spel
  ha mistanke om ureint trav i saka

stall

substantiv hankjønn

Opphav

norrønt stallr, opphavleg ‘stad der noko står’

Tyding og bruk

hus eller rom for hestar
Døme
- ha fleire hestar på stallen;
- fjøs og stall
hus eller skur for vogner, syklar og liknande
- - lokomotivstall
  - sykkelstall
  - trikkestall
samling av trav- eller veddeløpshestar som ein person eller eit selskap eig
Døme
- ny siger til stall Nilsen
idrettsfolk som høyrer til same klubb eller trenar med same treneren;
underhaldningsartistar under same leiaren
Døme
- laget har mange unge spelarer i stallen;
- den nye songstjerna i stallen til plateselskapet

urein

adjektiv

Tyding og bruk

som ikkje er rein (3, 1);
skiten (1), tilsulka
Døme
- ureine hender;
- ureine koppar;
- eg liker ikkje å symje i ureint vatn
ujamn, uklar, grumsete;
oppblanda;
iblanda feil
Døme
- ureine fargar;
- urein sikt;
- ureint vêr;
- urein uttale;
- ein urein tone
- brukt som adverb:
  syngje ureint
ikkje rett;
ureglementert, ulovleg;
sjofel
Døme
- bruke ureine metodar
usømeleg, syndig
Døme
- ha ureine tankar;
- leve eit ureint liv
i religion: rekna som syndig, uverdig eller smitta og derfor farleg eller noko ein må halde seg heilt borte frå
Døme
- urein mat;
- ureine dyr;
- ureine ånder;
- dei kastelause vart rekna for å vere ureine

Faste uttrykk

ureint farvatn
- sjøveg (1) med mange skjer
- uoversiktleg og vanskeleg stode
  økonomien var på veg inn i ureint farvatn
ureint trav
- brot på regelen om at hesten skal gå i trav (1) i travløp
  bli diskvalifisert for ureint trav
- ureieleg verksemd;
  ureglementert eller skite spel
  ha mistanke om ureint trav i saka

skarp 2

adjektiv

Opphav

norrønt skarpr

Tyding og bruk

som skjer godt;
med kvass kant eller spiss
Døme
- ein skarp kniv;
- skarpe klør
spiss, brå
Døme
- eit skarpt hjørne;
- ein skarp sving
klar og tydeleg;
markert
Døme
- skarpe andletsdrag;
- eit skarpt fotografi;
- dra ei skarp grense
om luft, lukt, lyd eller lys: bitande, stikkande;
gjennomtrengjande;
blendane, sterk;
kvass (2, 2)
Døme
- skarp vårluft;
- ein ost med skarp lukt;
- ho hadde ei skarp røyst;
- ein morgon med skarpt lys
om jord: full av sand og stein;
mager (2, 3)
Døme
- ein furumo med skarp jord
om sans eller sanseorgan: som oppfattar klart;
god
Døme
- ha skarpt syn;
- ha eit skarpt øyre
rask i tanke og oppfatning;
gløgg, intelligent
Døme
- dei skarpaste forskarane
hard, streng, nådelaus;
kvass (2, 5)
Døme
- få skarp kritikk;
- gje ei skarp irettesetjing;
- vere under skarpt oppsyn;
- det vart ei skarp tevling
- brukt som adverb:
  sjå skarpt på nokon
som har prosjektil
Døme
- skarpe skot
- brukt som substantiv:
  skyte med skarpt
kvikk, rask
Døme
- det gjekk i skarpt trav

Faste uttrykk

ein skarp ein
dram med sterkt brennevin
ta seg ein skarp ein
gjere det skarpt
prestere svært godt
han gjorde det skarpt til eksamen
ikkje den skarpaste kniven i skuffa
ikkje blant dei klokaste;
mindre intelligent
skarp tunge
krass og direkte måte å snakke på
ein forfattar med skarp tunge og ein kvass penn
skarpt føre
skiføre med hard, grovkorna snø

ureint trav

Tyding og bruk

Sjå: trav, urein

brot på regelen om at hesten skal gå i trav (1) i travløp
Døme
- bli diskvalifisert for ureint trav
ureieleg verksemd;
ureglementert eller skite spel
Døme
- ha mistanke om ureint trav i saka

lunt

substantiv inkjekjønn

Opphav

Tyding og bruk

det å lunte (;

sakte gonge;

sakte trav

Side 1 av 2

Resultat per side: